<p class="the-article-summary" style="text-align: justify;">Sự b&ugrave;ng nổ của c&aacute;c c&ocirc;ng ty nghi&ecirc;n cứu tr&iacute; tuệ nh&acirc;n tạo, tiềm năng v&ocirc; tận của c&ocirc;ng nghệ hứa hẹn mang đến khả năng ph&aacute;t hiện v&agrave; điều trị ung thư đột ph&aacute;.</p>
<div class="the-article-body">
<p style="text-align: justify;">Trong khi sự đổi mới trong c&aacute;c lĩnh vực c&ocirc;ng nghệ kh&aacute;c c&oacute; thể diễn ra chậm chạp &ndash; chẳng hạn như &yacute; tưởng về metaverse - AI đang tiến bộ vượt bậc. Tốc độ ph&aacute;t triển nhanh ch&oacute;ng đang tự nu&ocirc;i sống ch&iacute;nh n&oacute;. C&aacute;c doanh nghiệp ng&agrave;y c&agrave;ng d&agrave;nh nhiều lực hơn v&agrave;o ph&aacute;t triển AI v&agrave; sức mạnh t&iacute;nh to&aacute;n.</p>
<p style="text-align: justify;">V&agrave;o năm 2018 tại Diễn đ&agrave;n Kinh tế Thế giới ở Davos (Thụy Sĩ), Gi&aacute;m đốc điều h&agrave;nh Google Sundar Pichai nhận định: &ldquo;AI c&oacute; lẽ l&agrave; điều quan trọng nhất m&agrave; nh&acirc;n loại từng t&igrave;m ra. T&ocirc;i nghĩ về n&oacute; như một thứ c&oacute; ảnh hưởng rộng lớn hơn điện hay lửa&rdquo;.</p>
<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            " style="text-align: justify;" align="center">
<div class="z-img-popup">
<div class="z-img-popup-overlay">
<div class="z-img-container">
<div class="z-img-container-inner">
<div class="z-img-sub-inner">
<div class="z-lazyimage-container">
<div class="z-img"><img class="unveil" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://znews-photo.zingcdn.me/w1920/Uploaded/ivpbciv2/2023_01_14/08.29.18_Artificial_Intelligence_Cancer_and_the_Intersection_of_IoT.jpg" alt="AI chua ung thu anh 1" width="700" height="430" /></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<button class="z-close-btn"></button></div>
</div>
</div>
<p style="text-align: justify;">Theo&nbsp;<em>Vox</em>, thời điểm đ&oacute; ph&aacute;t biểu của Pichai vấp phải sự ho&agrave;i nghi lớn. Nhưng gần 5 năm sau, lời ti&ecirc;n đo&aacute;n dần trở th&agrave;nh hiện thực. AI đang ng&agrave;y c&agrave;ng được ứng dụng v&agrave;o những lĩnh vực rất phức tạp m&agrave; tưởng chừng chỉ d&agrave;nh cho những bộ n&atilde;o kiệt xuất của lo&agrave;i người, ti&ecirc;u biểu ch&iacute;nh l&agrave; y học.</p>
<h2 style="text-align: justify;">Ở v&agrave;i kh&iacute;a cạnh, AI tiệm cận tr&igrave;nh độ của b&aacute;c sĩ</h2>
<p style="text-align: justify;">Năm 2022, Viện Ung thư Quốc gia Mỹ thử nghiệm đặt hai bức ảnh đen trắng giống hệt nhau c&oacute; h&igrave;nh dạng c&aacute;c khối u đặt cạnh nhau tr&ecirc;n m&agrave;n h&igrave;nh m&aacute;y t&iacute;nh.</p>
<p style="text-align: justify;">Ở ph&iacute;a b&ecirc;n tr&aacute;i, Ismail Baris Turkbey, một b&aacute;c sĩ khoa X-quang với 15 năm kinh nghiệm, đ&atilde; ph&aacute;c thảo một khu vực nơi c&aacute;c h&igrave;nh mờ thể hiện thứ m&agrave; &ocirc;ng tin l&agrave; ung thư tuyến tiền liệt đang ph&aacute;t triển.</p>
<p style="text-align: justify;">Trong khi đ&oacute;, ph&iacute;a b&ecirc;n kia m&agrave;n h&igrave;nh, một chương tr&igrave;nh m&aacute;y t&iacute;nh tr&iacute; tuệ nh&acirc;n tạo cũng đ&atilde; l&agrave;m điều tương tự. Kết quả của m&aacute;y t&iacute;nh v&agrave; chuy&ecirc;n gia gần như giống hệt nhau.</p>
<p style="text-align: justify;">&ldquo;M&ocirc; h&igrave;nh AI t&igrave;m thấy tuyến tiền liệt v&agrave; ph&aacute;c thảo c&aacute;c khu vực m&agrave; n&oacute; nghi ngờ l&agrave; tế b&agrave;o ung thư m&agrave; kh&ocirc;ng cần bất kỳ sự gi&aacute;m s&aacute;t n&agrave;o của con người", Turkbey ngạc nhi&ecirc;n.</p>
<p style="text-align: justify;">Từ những h&igrave;nh ảnh đen trắng về ảnh chụp MRI của một người bị ung thư tuyến tiền liệt, chương tr&igrave;nh AI đ&atilde; ph&acirc;n t&iacute;ch h&agrave;ng ngh&igrave;n h&igrave;nh ảnh trong số đ&oacute; để l&agrave;m mẫu dữ liệu.</p>
<p style="text-align: justify;">Vị b&aacute;c sĩ hy vọng AI sẽ gi&uacute;p c&aacute;c b&aacute;c sĩ khoa X-quang &iacute;t kinh nghiệm hơn t&igrave;m ra ung thư tuyến tiền liệt ngay khi n&oacute; vừa xuất hiện v&agrave; loại bỏ bất cứ thứ g&igrave; c&oacute; thể bị nhầm lẫn với ung thư.</p>
<p style="text-align: justify;">M&ocirc; h&igrave;nh n&agrave;y chỉ l&agrave; phần nổi của tảng băng khi n&oacute;i đến sự giao thoa giữa AI v&agrave; nghi&ecirc;n cứu ung thư. Mặc d&ugrave; c&aacute;c ứng dụng tiềm năng của AI dường như l&agrave; v&ocirc; tận, rất nhiều tiến bộ đ&oacute; tập trung v&agrave;o c&aacute;c c&ocirc;ng cụ chụp ảnh tế b&agrave;o ung thư.</p>
<p style="text-align: justify;">Trong v&agrave;i năm qua, c&aacute;c nh&agrave; nghi&ecirc;n cứu đ&atilde; ph&aacute;t triển nhiều c&ocirc;ng cụ AI c&oacute; khả năng ph&aacute;t hiện ung thư từ ảnh chụp với tốc độ nhanh, ch&iacute;nh x&aacute;c v&agrave; thậm ch&iacute; cho ra nhiều th&ocirc;ng tin hơn. Điều đ&oacute; đ&atilde; tạo ra rất nhiều hứng th&uacute; trong ng&agrave;nh.</p>
<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            " style="text-align: justify;" align="center">
<div class="z-img-popup">
<div class="z-img-popup-overlay">
<div class="z-img-container">
<div class="z-img-container-inner">
<div class="z-img-sub-inner">
<div class="z-lazyimage-container">
<div class="z-img"><img class="unveil" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://znews-photo.zingcdn.me/w1920/Uploaded/ivpbciv2/2023_01_14/bladder_algorithm_blue_cancer_code.jpg" alt="AI chua ung thu anh 3" width="700" height="394" /></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<button class="z-close-btn"></button></div>
</div>
</div>
<p style="text-align: justify;">"Kh&ocirc;ng thể phủ nhận c&oacute; nhiều sự ph&oacute;ng đại về AI nhưng cũng c&oacute; rất nhiều nghi&ecirc;n cứu về n&oacute; đang cho tiến triển tốt", Stephanie Harmon, một nh&agrave; khoa học dữ liệu ở Viện Ung thư Quốc gia Mỹ cho biết.</p>
<h2 style="text-align: justify;">Trợ thủ đắc lực ph&aacute;t hiện sớm ung thư</h2>
<p style="text-align: justify;">Tr&iacute; tuệ nh&acirc;n tạo (AI) đề cập đến c&aacute;c chương tr&igrave;nh m&aacute;y t&iacute;nh hoặc thuật to&aacute;n sử dụng dữ liệu để đưa ra quyết định hoặc dự đo&aacute;n. Để x&acirc;y dựng một thuật to&aacute;n, c&aacute;c nh&agrave; khoa học c&oacute; thể tạo một bộ quy tắc hoặc d&ugrave;ng dữ liệu để "dạy" m&aacute;y t&iacute;nh l&agrave;m theo để c&oacute; thể ph&acirc;n t&iacute;ch v&agrave; đưa ra quyết định.</p>
<p style="text-align: justify;">Tiến sĩ Turkbey v&agrave; c&aacute;c đồng nghiệp của &ocirc;ng đưa ra v&iacute; dụ về việc sử dụng c&aacute;c quy tắc hiện c&oacute; về c&aacute;ch ung thư tuyến tiền liệt xuất hiện khi chụp MRI.</p>
<p style="text-align: justify;">Họ tạo ra thuật to&aacute;n cho m&ocirc; h&igrave;nh AI bằng c&aacute;ch sử dụng h&agrave;ng ngh&igrave;n nghi&ecirc;n cứu MRI, một số từ những người bị chẩn đo&aacute;n mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt v&agrave; c&ograve;n lại l&agrave; những bệnh nh&acirc;n khỏe mạnh.</p>
<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            " style="text-align: justify;" align="center">
<div class="z-img-popup">
<div class="z-img-popup-overlay">
<div class="z-img-container">
<div class="z-img-container-inner">
<div class="z-img-sub-inner">
<div class="z-lazyimage-container">
<div class="z-img"><img class="unveil" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://znews-photo.zingcdn.me/w1920/Uploaded/ivpbciv2/2023_01_14/AI_and_cancer_care_Three_ways_artificial_intelligence_may_transform_cancer_outcomes.jpg" alt="AI chua ung thu anh 4" width="700" height="394" /></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<button class="z-close-btn"></button></div>
</div>
</div>
<p style="text-align: justify;">C&oacute; rất nhiều c&aacute;ch tiếp cận AI kh&aacute;c nhau nhưng được đ&aacute;nh gi&aacute; cao nhất l&agrave; sử dụng học m&aacute;y (machine learning), thuật to&aacute;n tự dạy c&aacute;ch ph&acirc;n t&iacute;ch v&agrave; diễn giải dữ liệu.</p>
<p style="text-align: justify;">Do đ&oacute;, c&aacute;c thuật to&aacute;n học m&aacute;y c&oacute; thể tiếp thu c&aacute;c mẫu m&agrave; mắt hoặc n&atilde;o người kh&ocirc;ng dễ d&agrave;ng nhận thấy được. Khi c&aacute;c thuật to&aacute;n n&agrave;y được tiếp x&uacute;c với ng&agrave;y c&agrave;ng nhiều dữ liệu mới, khả năng t&igrave;m hiểu v&agrave; diễn giải của ch&uacute;ng sẽ c&agrave;ng được cải thiện.</p>
<p style="text-align: justify;">Ngo&agrave;i ra, c&aacute;c nh&agrave; nghi&ecirc;n cứu cũng đ&atilde; ứng dụng th&ecirc;m c&ocirc;ng nghệ Deep Learning (học s&acirc;u), một nh&aacute;nh mới trong học m&aacute;y với ảnh chụp ung thư.</p>
<p style="text-align: justify;">Deep Learning đề cập đến c&aacute;c thuật to&aacute;n ph&acirc;n loại th&ocirc;ng tin giống như bộ n&atilde;o con người. C&ocirc;ng nghệ n&agrave;y tạo ra một mạng lưới thần kinh nh&acirc;n tạo bắt chước hoạt động n&atilde;o bộ của con người, từ đ&oacute; m&ocirc; phỏng lại c&aacute;ch ch&uacute;ng ta xử l&yacute; v&agrave; phản ứng với c&aacute;c t&iacute;n hiệu từ phần c&ograve;n lại của cơ thể.</p>
<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            " style="text-align: justify;" align="center">
<div class="z-img-popup">
<div class="z-img-popup-overlay">
<div class="z-img-container">
<div class="z-img-container-inner">
<div class="z-img-sub-inner">
<div class="z-lazyimage-container">
<div class="z-img"><img class="unveil" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://znews-photo.zingcdn.me/w1920/Uploaded/ivpbciv2/2023_01_14/IDH1_mutant_glioblastoma.png" alt="AI chua ung thu anh 5" width="600" height="613" /></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<button class="z-close-btn"></button></div>
</div>
</div>
<p style="text-align: justify;">Th&ocirc;ng thường, sau khi cho bệnh nh&acirc;n chụp h&agrave;ng loạt ảnh x&eacute;t nghiệm, c&aacute;c b&aacute;c sĩ phải nh&igrave;n v&agrave;o một lượng lớn ảnh chụp v&agrave; phải trả lời một loạt c&acirc;u hỏi, chẳng hạn như đ&oacute; l&agrave; ung thư hay khối u v&ocirc; hại, nếu l&agrave; ung thư th&igrave; n&oacute; ph&aacute;t triển nhanh như thế n&agrave;o hay n&oacute; đ&atilde; lan rộng bao xa...</p>
<p style="text-align: justify;">C&aacute;c nghi&ecirc;n cứu đ&atilde; cho thấy AI ho&agrave;n to&agrave;n đủ khả năng cải thiện tốc độ, độ ch&iacute;nh x&aacute;c v&agrave; tin cậy để hỗ trợ c&aacute;c b&aacute;c sĩ trả lời những c&acirc;u hỏi đ&oacute;.</p>
<p style="text-align: justify;">&ldquo;AI c&oacute; thể tự động đ&aacute;nh gi&aacute; v&agrave; l&agrave;m c&ocirc;ng việc m&agrave; con người tốn rất nhiều thời gian để l&agrave;m được. Sau khi AI đưa ra chẩn đo&aacute;n, b&aacute;c sĩ chỉ cần xem lại những g&igrave; n&oacute; l&agrave;m v&agrave; nhận định xem đ&aacute;nh gi&aacute; ấy c&oacute; ch&iacute;nh x&aacute;c hay kh&ocirc;ng", tiến sĩ Hugo Aerts của trường Y Havard (Mỹ) cho biết.</p>
<p style="text-align: justify;">B&ecirc;n cạnh đ&oacute;, &ocirc;ng Aerts cũng lưu &yacute; th&ecirc;m AI c&oacute; thể l&agrave;m cho việc ph&acirc;n t&iacute;ch ảnh chụp, một nhiệm vụ mang t&iacute;nh chủ quan cao, trở n&ecirc;n đơn giản v&agrave; đ&aacute;ng tin cậy hơn.</p>
<p style="text-align: justify;">Tr&iacute; tuệ nh&acirc;n tạo c&oacute; thể &ldquo;nh&igrave;n thấy&rdquo; những thứ m&agrave; con người ch&uacute;ng ta kh&ocirc;ng thể, đồng thời c&oacute; thể t&igrave;m thấy c&aacute;c mẫu v&agrave; mối quan hệ phức tạp giữa nhiều loại dữ liệu tưởng chừng rất kh&aacute;c nhau.</p>
<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            " style="text-align: justify;" align="center">
<div class="z-img-popup">
<div class="z-img-popup-overlay">
<div class="z-img-container">
<div class="z-img-container-inner">
<div class="z-img-sub-inner">
<div class="z-lazyimage-container">
<div class="z-img"><img class="unveil" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://znews-photo.zingcdn.me/w1920/Uploaded/ivpbciv2/2023_01_14/doctor_looking_at_lung_scans_on_computer_screen.jpg" alt="AI chua ung thu anh 6" width="700" height="467" /></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<button class="z-close-btn"></button></div>
</div>
</div>
<p style="text-align: justify;">&ldquo;AI rất giỏi trong việc n&agrave;y v&agrave; vượt xa hiệu suất của con người trong nhiều t&aacute;c vụ phức tạp. Tuy nhi&ecirc;n, trong trường hợp n&agrave;y, thường kh&ocirc;ng r&otilde; l&agrave;m thế n&agrave;o AI c&oacute; thể đưa ra kết luận của m&igrave;nh, v&igrave; vậy c&aacute;c b&aacute;c sĩ v&agrave; nh&agrave; nghi&ecirc;n cứu rất kh&oacute; để kiểm tra xem c&ocirc;ng cụ n&agrave;y hoạt động ch&iacute;nh x&aacute;c hay kh&ocirc;ng", Aerts n&oacute;i th&ecirc;m.</p>
<p style="text-align: justify;">Mark Schiffman, b&aacute;c sĩ thuộc Khoa Di truyền v&agrave; Dịch tễ Ung thư của Viện Ung thư Quốc gia Mỹ v&agrave; c&aacute;c đồng nghiệp đ&atilde; thiết kế một thuật to&aacute;n cải thiện khả năng truy t&igrave;m tế b&aacute;o ung thư cổ tử cung tiềm năng bằng phương ph&aacute;p kiểm tra trực quan.</p>
<p style="text-align: justify;">Trong một nghi&ecirc;n cứu năm 2019, thuật to&aacute;n cho thấy khả năng hoạt động c&ograve;n tốt hơn c&aacute;c chuy&ecirc;n gia được đ&agrave;o tạo chuy&ecirc;n nghiệp.</p>
<p style="text-align: justify;">Một nh&oacute;m kh&aacute;c tạo ra một thuật to&aacute;n AI c&oacute; thể gi&uacute;p x&aacute;c định tần suất một người n&ecirc;n đi kh&aacute;m s&agrave;ng lọc ung thư v&uacute;. Trong c&aacute;c thử nghiệm kh&aacute;c nhau, m&ocirc; h&igrave;nh n&agrave;y cho độ ch&iacute;nh x&aacute;c cao hơn c&aacute;c c&ocirc;ng cụ hiện tại được sử dụng để dự đo&aacute;n nguy cơ ung thư v&uacute;.</p>
<p style="text-align: justify;">Cre: Zing</p>
</div>

AI sẽ là chìa khóa trị ung thư trong tương lai

<p class="the-article-summary" style="text-align: justify;">Với 1.700 ứng dụng giả mạo, 12 tỷ quảng c&aacute;o sai sự thật xuất hiện mỗi ng&agrave;y, Vastflux l&agrave; một trong những vụ lừa đảo quảng c&aacute;o lớn nhất từng được ph&aacute;t hiện.</p>
<div class="the-article-body">
<p style="text-align: justify;">Mỗi khi mở một ứng dụng hoặc trang web n&agrave;o đ&oacute;, một loạt c&aacute;c quy tr&igrave;nh v&ocirc; h&igrave;nh sẽ diễn ra m&agrave; người d&ugrave;ng kh&ocirc;ng hề hay biết.</p>
<p style="text-align: justify;">Đằng sau đ&oacute;, h&agrave;ng chục c&ocirc;ng ty quảng c&aacute;o đang chen lấn để thu h&uacute;t sự ch&uacute; &yacute; của người d&ugrave;ng. Ai cũng muốn quảng c&aacute;o của họ xuất hiện trước mắt người d&ugrave;ng.</p>
<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            " style="text-align: justify;" align="center">
<div class="z-img-popup">
<div class="z-img-popup-overlay">
<div class="z-img-container">
<div class="z-img-container-inner">
<div class="z-img-sub-inner">
<div class="z-lazyimage-container">
<div class="z-img"><img class="unveil" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://znews-photo.zingcdn.me/w1920/Uploaded/ivpbciv2/2023_01_21/programmatic_advertising_62b1ddcd66a25_sej_1280x720.png" alt="lua dao quang cao anh 1" width="700" height="394" /></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<button class="z-close-btn"></button></div>
</div>
</div>
<p style="text-align: justify;">Thuật to&aacute;n sẽ tự động khiến c&aacute;c quảng c&aacute;o phải "đấu gi&aacute;" với nhau để được xuất hiện đầu ti&ecirc;n, c&oacute; t&ecirc;n quảng c&aacute;o tự động, hay c&ograve;n được gọi l&agrave; quảng c&aacute;o c&oacute; lập tr&igrave;nh.</p>
<h2 style="text-align: justify;">"Mỏ v&agrave;ng" cho tội phạm mạng</h2>
<p style="text-align: justify;">Bản chất của những quảng c&aacute;o xuất hiện tr&ecirc;n c&aacute;c trang web hay ứng dụng di động l&agrave; một ng&agrave;nh rất phức tạp v&agrave; kh&ocirc;ng r&otilde; r&agrave;ng. Mặc d&ugrave; vậy, đ&acirc;y lại l&agrave; nơi tạo ra nguồn doanh thu khổng lồ cho người tham gia.</p>
<p style="text-align: justify;">Thống k&ecirc; của&nbsp;<em>Wired&nbsp;</em>cho thấy mỗi ng&agrave;y c&oacute; tới h&agrave;ng tỷ quảng c&aacute;o được đặt tr&ecirc;n c&aacute;c trang web v&agrave; trong ứng dụng.</p>
<p style="text-align: justify;">C&aacute;c thương hiệu hoặc mạng lưới tiếp thị sẵn s&agrave;ng trả tiền để quảng c&aacute;o của họ được hiển thị v&agrave; kiếm tiền khi người d&ugrave;ng nhấp hoặc xem ch&uacute;ng. Phần lớn việc n&agrave;y được thực hiện khi người d&ugrave;ng mở một trang web hoặc ứng dụng bất kỳ.</p>
<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            " style="text-align: justify;" align="center">
<div class="z-img-popup">
<div class="z-img-popup-overlay">
<div class="z-img-container">
<div class="z-img-container-inner">
<div class="z-img-sub-inner">
<div class="z-lazyimage-container">
<div class="z-img"><img class="unveil" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://znews-photo.zingcdn.me/w1920/Uploaded/ivpbciv2/2023_01_21/Your_phone_might_have_been_used_in_a_huge_money_making_ad_scam.jpg" alt="lua dao quang cao anh 2" width="700" height="394" /></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<button class="z-close-btn"></button></div>
</div>
</div>
<p style="text-align: justify;">Năm 2021, quảng c&aacute;o bằng lập tr&igrave;nh l&agrave; một c&ocirc;ng nghiệp trị gi&aacute;&nbsp;<abbr class="rate-usd">418 tỷ USD</abbr>. Mặc d&ugrave; vậy, đ&acirc;y cũng l&agrave; "mỏ v&agrave;ng" với những kẻ lừa đảo.</p>
<p style="text-align: justify;"><em>Wired&nbsp;</em>dẫn nguồn tin từ c&aacute;c nh&agrave; nghi&ecirc;n cứu bảo mật, cho thấy một cuộc tấn c&ocirc;ng lan rộng mới nhắm v&agrave;o hệ sinh th&aacute;i quảng c&aacute;o trực tuyến.</p>
<p style="text-align: justify;">Cuộc tấn c&ocirc;ng được cho l&agrave; ảnh hưởng đến h&agrave;ng triệu người, lừa đảo h&agrave;ng trăm c&ocirc;ng ty v&agrave; c&oacute; khả năng mang lại cho những kẻ đứng sau lợi nhuận lớn.</p>
<p style="text-align: justify;">Theo c&aacute;c nh&agrave; nghi&ecirc;n cứu tại Human Security, một c&ocirc;ng ty tập trung v&agrave;o gi&aacute;m s&aacute;t c&aacute;c hoạt động lừa đảo, cuộc tấn c&ocirc;ng c&oacute; t&ecirc;n l&agrave; Vastflux.</p>
<p style="text-align: justify;">Khoảng 11 triệu điện thoại l&agrave; nạn nh&acirc;n của Vastflux, trong đ&oacute; những kẻ tấn c&ocirc;ng đ&atilde; giả mạo 1.700 ứng dụng v&agrave; nhắm mục ti&ecirc;u v&agrave;o 120 Publisher - thuật ngữ chỉ c&aacute;c c&ocirc;ng ty chịu tr&aacute;ch nhiệm kết nối ph&iacute;a quảng c&aacute;o với người d&ugrave;ng.</p>
<p style="text-align: justify;">L&uacute;c cao điểm, những kẻ tấn c&ocirc;ng được cho l&agrave; đ&atilde; buộc thiết bị người d&ugrave;ng thực hiện tới 12 tỷ lượt hiện quảng c&aacute;o ngầm mỗi ng&agrave;y.</p>
<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            " style="text-align: justify;" align="center">
<div class="z-img-popup">
<div class="z-img-popup-overlay">
<div class="z-img-container">
<div class="z-img-container-inner">
<div class="z-img-sub-inner">
<div class="z-lazyimage-container">
<div class="z-img"><img class="unveil" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://znews-photo.zingcdn.me/w1920/Uploaded/ivpbciv2/2023_01_21/vastflux_a.jpg" alt="lua dao quang cao anh 3" width="700" height="353" /></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<button class="z-close-btn"></button></div>
</div>
</div>
<p style="text-align: justify;">Marion Habiby, nh&agrave; khoa học dữ liệu tại Human Security v&agrave; cũng l&agrave; trưởng nh&oacute;m nghi&ecirc;n cứu về vụ việc m&ocirc; tả Vastflux l&agrave; một trong những cuộc tấn c&ocirc;ng tinh vi nhất m&agrave; c&ocirc;ng ty từng thấy v&agrave; cũng l&agrave; cuộc tấn c&ocirc;ng lớn nhất.</p>
<p style="text-align: justify;">"&ldquo;Khi lần đầu ti&ecirc;n nhận được kết quả về quy m&ocirc; của cuộc tấn c&ocirc;ng, t&ocirc;i đ&atilde; phải chạy c&aacute;c con số nhiều lần. R&otilde; r&agrave;ng l&agrave; những kẻ lừa đảo được tổ chức rất b&agrave;i bản v&agrave; cố gắng để tr&aacute;nh bị ph&aacute;t hiện. Họ muốn đảm bảo rằng cuộc tấn c&ocirc;ng sẽ diễn ra c&agrave;ng l&acirc;u c&agrave;ng tốt để kiếm được c&agrave;ng nhiều tiền nhất c&oacute; thể&rdquo;, Habiby n&oacute;i.</p>
<h2 style="text-align: justify;">Nhiều lớp ngụy trang</h2>
<p style="text-align: justify;">Vastflux lần đầu ti&ecirc;n được ph&aacute;t hiện bởi nh&agrave; nghi&ecirc;n cứu Vikas Parthasarathy v&agrave;o m&ugrave;a h&egrave; năm 2022 trong l&uacute;c đang điều tra một mối đe dọa kh&aacute;c.</p>
<p style="text-align: justify;">Habiby cho biết việc cuộc tấn c&ocirc;ng bao gồm nhiều bước v&agrave; những kẻ đứng sau Vastflux đ&atilde; thực hiện một loạt c&aacute;c biện ph&aacute;p để tr&aacute;nh bị ph&aacute;t hiện.</p>
<p style="text-align: justify;">Đầu ti&ecirc;n, tổ chức đứng sau Vastflux sẽ nhắm mục ti&ecirc;u v&agrave;o c&aacute;c ứng dụng phổ biến v&agrave; cố gắng mua một vị tr&iacute; đặt quảng c&aacute;o trong đ&oacute;.</p>
<p style="text-align: justify;">Vastflux bằng c&aacute;ch n&agrave;o đ&oacute; sẽ chiến thắng "đấu gi&aacute;" để quảng c&aacute;o của m&igrave;nh hiện đầu ti&ecirc;n. Sau đ&oacute;, những kẻ lừa đảo sẽ ch&egrave;n một số đoạn m&atilde; JavaScript độc hại v&agrave;o quảng c&aacute;o đ&oacute; để hiện nhiều quảng c&aacute;o video xếp chồng l&ecirc;n nhau.</p>
<p style="text-align: justify;">N&oacute;i một c&aacute;ch đơn giản, những kẻ tấn c&ocirc;ng c&oacute; thể chiếm quyền điều khiển hệ thống quảng c&aacute;o. Khi điện thoại người d&ugrave;ng hiển thị n&oacute;, thực tế sẽ c&oacute; tới 25 quảng c&aacute;o được đặt chồng l&ecirc;n nhau.</p>
<p style="text-align: justify;">Những kẻ tấn c&ocirc;ng sẽ được trả tiền cho mỗi quảng c&aacute;o ấy, trong khi người d&ugrave;ng kh&ocirc;ng hề hay biết v&igrave; chỉ thấy duy nhất một quảng c&aacute;o tr&ecirc;n m&agrave;n h&igrave;nh điện thoại.</p>
<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            " style="text-align: justify;" align="center">
<div class="z-img-popup">
<div class="z-img-popup-overlay">
<div class="z-img-container">
<div class="z-img-container-inner">
<div class="z-img-sub-inner">
<div class="z-lazyimage-container">
<div class="z-img"><img class="unveil" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://znews-photo.zingcdn.me/w1920/Uploaded/ivpbciv2/2023_01_21/ad_fraud.jpg" alt="lua dao quang cao anh 4" width="700" height="394" /></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<button class="z-close-btn"></button></div>
</div>
</div>
<p style="text-align: justify;">Hậu quả, pin điện thoại sẽ cạn nhanh hơn b&igrave;nh thường v&igrave; phải xử l&yacute; tất cả những quảng c&aacute;o gian lận được xếp chồng l&ecirc;n nhau dưới "vỏ bọc" l&agrave; một quảng c&aacute;o th&ocirc;ng thường.</p>
<p style="text-align: justify;">Để tr&aacute;nh bị ph&aacute;t hiện, Vastflux sẽ ngưng to&agrave;n bộ qu&aacute; tr&igrave;nh tấn c&ocirc;ng ngay khi lớp quảng c&aacute;o "ngụy trang" bị dừng. Điều n&agrave;y khiến rất &iacute;t người d&ugrave;ng nhận ra thiết bị của m&igrave;nh đ&atilde; bị lợi dụng.</p>
<p style="text-align: justify;">D&ugrave; rất kh&oacute; để ph&aacute;t hiện nhưng người d&ugrave;ng vẫn c&oacute; thể nhận ra thiết bị đang bị ảnh hưởng nhờ v&agrave;o một số dấu hiệu như thời lượng pin tụt qu&aacute; nhanh, thống kế sử dụng dữ liệu tăng vọt hay m&agrave;n h&igrave;nh bất ngờ bật v&agrave;o thời điểm ngẫu nhi&ecirc;n.</p>
<p style="text-align: justify;">V&agrave;o th&aacute;ng 11/2018, cuộc điều tra gian lận quảng c&aacute;o lớn nhất của FBI đ&atilde; buộc tội 8 người đ&agrave;n &ocirc;ng chỉ đạo 2 kế hoạch lừa đảo bằng quảng c&aacute;o kh&eacute;t tiếng.</p>
<p style="text-align: justify;">Đến năm 2020, Uber thắng một vụ kiện một c&ocirc;ng ty m&agrave; họ thu&ecirc; để thu h&uacute;t th&ecirc;m người c&agrave;i đặt ứng dụng đ&atilde; lừa đảo bằng quảng c&aacute;o theo c&aacute;ch tương tự.</p>
<p style="text-align: justify;">Trong trường hợp của Vastflux, nạn nh&acirc;n chịu thiệt hại lớn nhất từ cuộc tấn c&ocirc;ng n&agrave;y l&agrave; với những người tham gia v&agrave;o ng&agrave;nh quảng c&aacute;o đang rất ph&aacute;t triển.</p>
<p style="text-align: justify;">&ldquo;Họ đang cố đ&aacute;nh lừa nhiều nh&oacute;m kh&aacute;c nhau trong chuỗi cung ứng, bằng c&aacute;c chiến thuật kh&aacute;c nhau đối ph&oacute; với từng đối tượng cụ thể", Zach Edwards, quản l&yacute; cấp cao tại Human Security cho biết.</p>
<p style="text-align: justify;">Cre: Zing</p>
</div>

Lừa đảo bằng quảng cáo lớn nhất lịch sử

<p class="the-article-summary" style="text-align: justify;">Quảng c&aacute;o nhiều về quyền ri&ecirc;ng tư, Apple vẫn thu thập nhiều dữ liệu về c&aacute;ch người d&ugrave;ng sử dụng thiết bị, đặc biệt l&agrave; qua App Store v&agrave; c&aacute;c ứng dụng do h&atilde;ng ph&aacute;t triển.</p>
<div class="the-article-body">
<p style="text-align: justify;">Apple tự định vị m&igrave;nh l&agrave; c&ocirc;ng ty đặt quyền ri&ecirc;ng tư l&ecirc;n h&agrave;ng đầu, nhiều lần đối đầu với cơ quan thực thi ph&aacute;p luật để bảo to&agrave;n m&atilde; h&oacute;a điện thoại, tin nhắn v&agrave; cuộc gọi FaceTime của người d&ugrave;ng. Trong năm qua, &ocirc;ng lớn từ Cupertino cũng "triệt hạ" hoạt động theo d&otilde;i quảng c&aacute;o của Facebook.</p>
<p style="text-align: justify;">Nhưng khi m&ocirc; h&igrave;nh kinh doanh của Apple dần thay đổi, liệu quyền ri&ecirc;ng tư của người d&ugrave;ng c&oacute; phải l&agrave; ưu ti&ecirc;n? Gần đ&acirc;y h&atilde;ng đ&atilde; cố gắng tăng lợi nhuận bằng c&aacute;ch tăng c&aacute;c dịch vụ của m&igrave;nh, chẳng hạn như đăng k&yacute; Apple Music, iCloud, Apple TV v&agrave; kinh doanh quảng c&aacute;o. Người d&ugrave;ng của Apple bắt đầu thấy nhiều quảng c&aacute;o hơn b&ecirc;n trong một số ứng dụng.</p>
<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            " style="text-align: justify;" align="center">
<div class="z-img-popup">
<div class="z-img-popup-overlay">
<div class="z-img-container">
<div class="z-img-container-inner">
<div class="z-img-sub-inner">
<div class="z-lazyimage-container">
<div class="z-img"><img class="unveil" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://znews-photo.zingcdn.me/w1920/Uploaded/sfrsm/2023_01_20/1_hurricane_katrina_97657258.jpg" alt="apple anh 1" width="700" height="412" /></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<button class="z-close-btn"></button></div>
</div>
</div>
<p style="text-align: justify;">&ldquo;T&ocirc;i coi Apple l&agrave; một c&ocirc;ng ty thay đổi cuộc chơi theo hướng t&iacute;ch cực về vấn đề quyền ri&ecirc;ng tư", Pernille Tranberg, đồng s&aacute;ng lập tổ chức tư vấn Data Ethics EU cho biết.</p>
<p style="text-align: justify;">Tuy nhi&ecirc;n, khi c&ocirc;ng ty ph&aacute;t triển hoạt động kinh doanh quảng c&aacute;o, c&oacute; khả năng người d&ugrave;ng sẽ bị thu thập nhiều dữ liệu hơn v&agrave; cũng cần thận trọng trước Apple như với bất kỳ h&atilde;ng c&ocirc;ng nghệ n&agrave;o.</p>
<h2 style="text-align: justify;">Apple biết những g&igrave; về người d&ugrave;ng?</h2>
<p style="text-align: justify;">Dữ liệu m&agrave; Apple thu thập về người d&ugrave;ng được n&ecirc;u trong ch&iacute;nh s&aacute;ch quyền ri&ecirc;ng tư d&agrave;i khoảng 4.000 từ, bao gồm th&ocirc;ng tin người d&ugrave;ng tự cung cấp c&ugrave;ng với dữ liệu từ một số b&ecirc;n thứ ba.</p>
<p style="text-align: justify;">Apple cũng c&oacute; khoảng 80 bản hướng dẫn về quyền ri&ecirc;ng tư cho từng sản phẩm v&agrave; ứng dụng, n&oacute;i cụ thể hơn c&aacute;ch thu thập v&agrave; sử dụng dữ liệu với từng sản phẩm.</p>
<p style="text-align: justify;">Tất cả đều bắt đầu với tuy&ecirc;n bố rằng c&ocirc;ng ty &ldquo;tin tưởng mạnh mẽ v&agrave;o c&aacute;c quyền ri&ecirc;ng tư cơ bản&rdquo; v&agrave; cố gắng giảm thiểu lượng dữ liệu m&agrave; họ thu thập. Chuy&ecirc;n gia cho biết Apple thu thập &iacute;t dữ liệu hơn so với c&aacute;c &ocirc;ng lớn c&ocirc;ng nghệ như Google hoặc Facebook.</p>
<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            " style="text-align: justify;" align="center">
<div class="z-img-popup">
<div class="z-img-popup-overlay">
<div class="z-img-container">
<div class="z-img-container-inner">
<div class="z-img-sub-inner">
<div class="z-lazyimage-container">
<div class="z-img"><img class="unveil" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://znews-photo.zingcdn.me/w1920/Uploaded/ohuokaa/2022_09_20/IMGC4114.jpg" alt="apple anh 2" width="700" height="467" /></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<button class="z-close-btn"></button></div>
</div>
</div>
<p style="text-align: justify;">Khi bạn bắt đầu sử dụng c&aacute;c sản phẩm của Apple, đầu ti&ecirc;n người d&ugrave;ng sẽ bị thu thập t&ecirc;n, địa chỉ email v&agrave; th&ocirc;ng tin thanh to&aacute;n. Ch&iacute;nh s&aacute;ch quyền ri&ecirc;ng tư của Apple cũng cho biết h&atilde;ng c&oacute; thể thu thập dữ liệu về c&aacute;ch sử dụng thiết bị, bao gồm c&aacute;c ứng dụng, từ kh&oacute;a t&igrave;m kiếm.</p>
<p style="text-align: justify;">Th&ocirc;ng tin kh&aacute;c m&agrave; Apple c&oacute; thể thu thập, nếu người d&ugrave;ng cho ph&eacute;p, bao gồm th&ocirc;ng tin vị tr&iacute;, th&ocirc;ng tin sức khỏe v&agrave; th&ocirc;ng tin về vận động h&agrave;ng ng&agrave;y. Trong một số trường hợp, c&aacute;c sản phẩm hoặc dịch vụ sẽ kh&ocirc;ng hoạt động nếu kh&ocirc;ng được cung cấp dữ liệu như y&ecirc;u cầu.</p>
<p style="text-align: justify;">Apple cho biết đ&atilde; thiết kế c&aacute;c hệ thống xử l&yacute; dữ liệu ngay tr&ecirc;n thiết bị m&agrave; kh&ocirc;ng cần gửi về m&aacute;y chủ của c&ocirc;ng ty. V&iacute; dụ, Game Center giới thiệu bạn b&egrave; dựa tr&ecirc;n th&ocirc;ng tin tr&ecirc;n điện thoại v&agrave; kh&ocirc;ng được gửi tới Apple.</p>
<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            " style="text-align: justify;" align="center">
<div class="z-img-popup">
<div class="z-img-popup-overlay">
<div class="z-img-container">
<div class="z-img-container-inner">
<div class="z-img-sub-inner">
<div class="z-lazyimage-container">
<div class="z-img"><img class="unveil" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://znews-photo.zingcdn.me/w1920/Uploaded/sfrsm/2023_01_20/202201920_nid_chinabrainprojectupdate.jpg" alt="apple anh 3" width="700" height="464" /></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<button class="z-close-btn"></button></div>
</div>
</div>
<p style="text-align: justify;">H&atilde;ng cũng quảng c&aacute;o c&aacute;c kỹ thuật hạn chế thu thập th&ocirc;ng tin c&aacute; nh&acirc;n. V&iacute; dụ, người d&ugrave;ng cần cho ph&eacute;p Apple truy cập vị tr&iacute; theo thời gian thực để sử dụng nhiều t&iacute;nh năng trong Apple Maps, nhưng th&ocirc;ng tin vị tr&iacute; n&agrave;y được li&ecirc;n kết với &ldquo;số nhận dạng thay đổi nhiều lần mỗi giờ&rdquo; v&agrave; kh&ocirc;ng được li&ecirc;n kết với ID Apple, do đ&oacute; kh&oacute; x&aacute;c định vị tr&iacute; của một c&aacute; nh&acirc;n.</p>
<p style="text-align: justify;">&ldquo;V&igrave; vị tr&iacute; của người d&ugrave;ng c&oacute; thể tiết lộ danh t&iacute;nh, ch&uacute;ng t&ocirc;i chuyển đổi c&aacute;c vị tr&iacute; ch&iacute;nh x&aacute;c th&agrave;nh c&aacute;c vị tr&iacute; k&eacute;m ch&iacute;nh x&aacute;c hơn trong v&ograve;ng 24 giờ&rdquo;, t&agrave;i liệu về quyền ri&ecirc;ng tư của c&ocirc;ng ty d&agrave;nh cho Maps cho biết.</p>
<h2 style="text-align: justify;">Vị thế độc quyền</h2>
<p style="text-align: justify;">Apple bắt đầu b&aacute;n quảng c&aacute;o trong App Store v&agrave;o năm 2016, kể từ đ&oacute; mở rộng quảng c&aacute;o sang c&aacute;c ứng dụng Apple News, Stocks v&agrave; Apple TV. 600 triệu người sử dụng App Store mỗi tuần, biến đ&acirc;y th&agrave;nh "đất v&agrave;ng" quảng c&aacute;o của h&atilde;ng.</p>
<p style="text-align: justify;">Những quảng c&aacute;o n&agrave;y c&oacute; 2 dạng, quảng c&aacute;o dựa tr&ecirc;n những g&igrave; đang t&igrave;m kiếm hoặc quảng c&aacute;o được c&aacute; nh&acirc;n h&oacute;a dựa tr&ecirc;n sở th&iacute;ch v&agrave; dữ liệu.</p>
<p style="text-align: justify;">Apple cho biết quảng c&aacute;o theo ngữ cảnh được hiển thị dựa tr&ecirc;n th&ocirc;ng tin thiết bị, chẳng hạn như ng&ocirc;n ngữ b&agrave;n ph&iacute;m v&agrave; nh&agrave; cung cấp dịch vụ di động, c&aacute;c cụm từ t&igrave;m kiếm hoặc c&aacute;c nội dung được đọc tr&ecirc;n c&aacute;c ứng dụng "đi k&egrave;m" m&aacute;y, như News (Tin tức) v&agrave; Stocks (Chứng kho&aacute;n).</p>
<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            " style="text-align: justify;" align="center">
<div class="z-img-popup">
<div class="z-img-popup-overlay">
<div class="z-img-container">
<div class="z-img-container-inner">
<div class="z-img-sub-inner">
<div class="z-lazyimage-container">
<div class="z-img"><img class="unveil" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://znews-photo.zingcdn.me/w1920/Uploaded/sfrsm/2023_01_20/methode_times_prod_web_bin_21026ea8_4686_11ed_8885_043c27446b97.jpg" alt="apple anh 4" width="700" height="466" /></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<button class="z-close-btn"></button></div>
</div>
</div>
<p style="text-align: justify;">Ngược lại, khi người d&ugrave;ng bật quảng c&aacute;o c&aacute; nh&acirc;n h&oacute;a, họ sẽ được gộp v&agrave;o c&aacute;c nh&oacute;m &iacute;t nhất 5.000 người &ldquo;c&oacute; chung đặc điểm&rdquo; v&agrave; nh&oacute;m n&agrave;y c&ugrave;ng được hiển thị một loạt c&aacute;c quảng c&aacute;o. C&aacute;c nh&oacute;m n&agrave;y được gom dựa tr&ecirc;n t&ecirc;n, địa chỉ, tuổi, giới t&iacute;nh, thiết bị v&agrave; cả nhạc, phim, s&aacute;ch, chương tr&igrave;nh TV v&agrave; ứng dụng đ&atilde; tải xuống.</p>
<p style="text-align: justify;">V&iacute; dụ, khi bật quảng c&aacute;o c&aacute; nh&acirc;n h&oacute;a, một người d&ugrave;ng c&oacute; thể được gom v&agrave;o nh&oacute;m y&ecirc;u th&iacute;ch c&aacute;c ứng dụng năng suất, thể thao, tin tức v&agrave; kinh doanh, v&agrave; y&ecirc;u th&iacute;ch c&aacute;c thể loại giải tr&iacute; h&agrave;nh động, phi&ecirc;u lưu, khoa học viễn tưởng.</p>
<p style="text-align: justify;">&ldquo;Đối với quảng c&aacute;o c&aacute; nh&acirc;n h&oacute;a, mọi thứ được gi&aacute;m s&aacute;t v&agrave; gửi tới Apple gần như theo thời gian thực", Tommy Mysk - nh&agrave; ph&aacute;t triển ứng dụng v&agrave; nh&agrave; nghi&ecirc;n cứu bảo mật, người điều h&agrave;nh c&ocirc;ng ty phần mềm Mysk - cho biết.</p>
<p style="text-align: justify;">V&agrave;o th&aacute;ng 11/2022, c&aacute;c nh&agrave; nghi&ecirc;n cứu của Mysk đ&atilde; chứng minh c&aacute;ch c&aacute;c lần nhấn tr&ecirc;n m&agrave;n h&igrave;nh được ghi lại khi sử dụng App Store, v&agrave; dữ liệu n&agrave;y khi được ph&acirc;n t&iacute;ch c&oacute; thể nhận dạng người d&ugrave;ng.</p>
<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            " style="text-align: justify;" align="center">
<div class="z-img-popup">
<div class="z-img-popup-overlay">
<div class="z-img-container">
<div class="z-img-container-inner">
<div class="z-img-sub-inner">
<div class="z-lazyimage-container">
<div class="z-img"><img class="unveil" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://znews-photo.zingcdn.me/w1920/Uploaded/sfrsm/2023_01_20/1.jpg" alt="apple anh 5" width="700" height="818" /></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<button class="z-close-btn"></button></div>
</div>
</div>
<p style="text-align: justify;">&ldquo;App Store l&agrave; trường hợp đặc biệt v&igrave; người d&ugrave;ng kh&ocirc;ng c&oacute; lựa chọn n&agrave;o kh&aacute;c. Nếu kh&ocirc;ng th&iacute;ch tuy&ecirc;n bố về quyền ri&ecirc;ng tư của Apple Music, người d&ugrave;ng c&oacute; thể sử dụng Spotify, nhưng kh&ocirc;ng c&oacute; g&igrave; thay thế App Store", Mysk n&oacute;i. Độc quyền cửa h&agrave;ng ứng dụng cũng l&agrave; nguy&ecirc;n nh&acirc;n của một số vụ kiện chống lại Apple.</p>
<p style="text-align: justify;">Để từ chối bị thu thập dữ liệu c&aacute; nh&acirc;n h&oacute;a cho App Stores cũng như c&aacute;c ứng dụng Apple ph&aacute;t triển, người d&ugrave;ng c&oacute; thể v&agrave;o&nbsp;<em>C&agrave;i đặt&nbsp;</em><em>(Settings)</em>,&nbsp;<em>Quyền ri&ecirc;ng tư &amp; Bảo mật (Privacy &amp; Security)</em>,<em>&nbsp;Quảng c&aacute;o của Apple (Apple Advertising)</em>&nbsp;v&agrave; tắt&nbsp;<em>Quảng c&aacute;o được c&aacute; nh&acirc;n h&oacute;a (Personalized Ads)</em>.</p>
<p style="text-align: justify;">Ri&ecirc;ng với Apple News v&agrave; Stocks, người d&ugrave;ng cần v&agrave;o C&agrave;i đặt của từng ứng dụng để bật t&iacute;nh năng li&ecirc;n tục thay đổi yếu tố nhận diện, nếu muốn tr&aacute;nh bị định danh c&aacute; nh&acirc;n.</p>
<p style="text-align: justify;">C&aacute;c chuy&ecirc;n gia lưu &yacute;, người d&ugrave;ng cũng cần c&acirc;n nhắc việc c&oacute; cho ph&eacute;p Apple thu thập dữ liệu phục vụ&nbsp;<em>Ph&acirc;n t&iacute;ch &amp; Cải tiến (Analytics &amp; Improvements)</em>&nbsp;hay kh&ocirc;ng. Thuật ngữ mập mờ n&agrave;y c&oacute; &yacute; nghĩa l&agrave; cho ph&eacute;p sử dụng dữ liệu người d&ugrave;ng để l&agrave;m bất cứ điều g&igrave;, Jen Caltrider, nh&agrave; nghi&ecirc;n cứu thuộc dự &aacute;n *Privacy Not Attached của Mozilla, chuy&ecirc;n đ&aacute;nh gi&aacute; c&aacute;c thiết bị ti&ecirc;u d&ugrave;ng, cho biết.</p>
<p style="text-align: justify;">Cre: Zing</p>
</div>

Apple thu thập dữ liệu gì từ người dùng


<p class="the-article-summary" style="text-align: justify;">M&atilde; độc do OpenAI, c&ocirc;ng ty đứng sau si&ecirc;u AI ChatGPT lập tr&igrave;nh đang được những kẻ lừa đảo lan truyền để x&acirc;y dựng phần mềm chatbot đ&oacute;ng giả thiếu nữ.</p>
<div class="the-article-body">
<p style="text-align: justify;">C&aacute;c chuy&ecirc;n gia an ninh mạng mới đ&acirc;y đ&atilde; cảnh b&aacute;o tội phạm mạng đang c&oacute; xu hướng sử dụng si&ecirc;u AI ChatGPT của OpenAI để nhanh ch&oacute;ng x&acirc;y dựng c&aacute;c c&ocirc;ng cụ hack.</p>
<p style="text-align: justify;">Ngo&agrave;i ra,&nbsp;<em>Forbes</em>&nbsp;dẫn nguồn từ một chuy&ecirc;n gia gi&aacute;m s&aacute;t c&aacute;c diễn đ&agrave;n tội phạm tiết lộ những hacker cũng đang thử nghiệm khả năng của ChatGPT để x&acirc;y dựng chatbot đ&oacute;ng giả thiếu nữ lừa t&igrave;nh c&aacute;c mục ti&ecirc;u tr&ecirc;n mạng x&atilde; hội hẹn h&ograve;.</p>
<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            " style="text-align: justify;" align="center">
<div class="z-img-popup">
<div class="z-img-popup-overlay">
<div class="z-img-container">
<div class="z-img-container-inner">
<div class="z-img-sub-inner">
<div class="z-lazyimage-container">
<div class="z-img"><img class="unveil" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://znews-photo.zingcdn.me/w1920/Uploaded/ivpbciv2/2023_01_15/chatbot_hero_1.jpg" alt="Sieu AI anh 1" width="700" height="394" /></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<button class="z-close-btn"></button></div>
</div>
</div>
<p style="text-align: justify;">Nhiều người d&ugrave;ng ChatGPT cũng thừa nhận si&ecirc;u AI n&agrave;y ho&agrave;n to&agrave;n c&oacute; thể lập tr&igrave;nh m&atilde; độc c&oacute; khả năng theo d&otilde;i thao t&aacute;c g&otilde; b&agrave;n ph&iacute;m của người d&ugrave;ng hoặc tạo ra phần mềm tống tiền.</p>
<h2 style="text-align: justify;">Vũ kh&iacute; tiềm năng của giới tội phạm</h2>
<p style="text-align: justify;">Theo b&aacute;o c&aacute;o từ c&ocirc;ng ty an ninh Check Point của Israel, điều tệ hại hơn l&agrave; c&aacute;c diễn đ&agrave;n tội phạm ngầm cũng bắt đầu ch&uacute; &yacute; đến tiềm năng của ChatGPT.</p>
<p style="text-align: justify;">Trong một b&agrave;i đăng tr&ecirc;n diễn đ&agrave;n được Check Point xem x&eacute;t, một hacker đ&atilde; chia sẻ m&atilde; độc Android do ChatGPT lập tr&igrave;nh c&oacute; thể đ&aacute;nh cắp c&aacute;c tệp tin quan trọng, n&eacute;n ch&uacute;ng v&agrave; gửi l&ecirc;n web.</p>
<p style="text-align: justify;">Ngo&agrave;i ra, hacker n&agrave;y cũng giới thiệu th&ecirc;m một c&ocirc;ng cụ kh&aacute;c c&agrave;i &ldquo;cửa hậu&rdquo; (backdoor) l&ecirc;n m&aacute;y t&iacute;nh người d&ugrave;ng v&agrave; từ đ&oacute; tải th&ecirc;m m&atilde; độc l&ecirc;n PC bị nhiễm virus.</p>
<p style="text-align: justify;">Trong c&ugrave;ng một diễn đ&agrave;n, một người d&ugrave;ng kh&aacute;c chia sẻ đoạn m&atilde; Python với chức năng m&atilde; h&oacute;a tệp tin bị kh&oacute;a v&agrave; tiết lộ ch&iacute;nh AI của OpenAI x&acirc;y dựng n&oacute;.</p>
<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            " style="text-align: justify;" align="center">
<div class="z-img-popup">
<div class="z-img-popup-overlay">
<div class="z-img-container">
<div class="z-img-container-inner">
<div class="z-img-sub-inner">
<div class="z-lazyimage-container">
<div class="z-img"><img class="unveil" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://znews-photo.zingcdn.me/w1920/Uploaded/ivpbciv2/2023_01_15/5a9adc2d_be2f_45a8_9a1f_309d05bc31a4.png" alt="Sieu AI anh 2" width="700" height="700" /></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<button class="z-close-btn"></button></div>
</div>
</div>
<p style="text-align: justify;">Check Point lưu &yacute; trong b&aacute;o c&aacute;o những đoạn m&atilde; như vậy ban đầu được viết cho c&aacute;c mục đ&iacute;ch tốt. Tuy nhi&ecirc;n, khi rơi v&agrave;o tay c&aacute;c hacker, ch&uacute;ng cũng c&oacute; thể &ldquo;dễ d&agrave;ng được sửa đổi để m&atilde; h&oacute;a ho&agrave;n to&agrave;n m&aacute;y t&iacute;nh của ai đ&oacute; m&agrave; kh&ocirc;ng cần bất kỳ tương t&aacute;c n&agrave;o của người d&ugrave;ng&rdquo;, tương tự như c&aacute;ch thức hoạt động của Ransomware - m&atilde; độc bắt c&oacute;c dữ liệu đ&ograve;i tiền chuộc.</p>
<p style="text-align: justify;">C&ocirc;ng ty an ninh mạng cho biết th&ecirc;m một hacker kh&aacute;c c&ograve;n b&aacute;n quyền truy cập v&agrave;o c&aacute;c m&aacute;y chủ của những c&ocirc;ng ty từng bị tấn c&ocirc;ng v&agrave; đ&aacute;nh cắp dữ liệu.</p>
<p style="text-align: justify;">Một người d&ugrave;ng kh&aacute;c đ&oacute;ng g&oacute;p th&ecirc;m &yacute; kiến về việc &ldquo;lạm dụng&rdquo; ChatGPT bằng c&aacute;ch nhờ n&oacute; hỗ trợ m&atilde; h&oacute;a c&aacute;c t&iacute;nh năng ẩn tr&ecirc;n những web đen như chợ ma t&uacute;y Silk Road hoặc Alphabay.</p>
<p style="text-align: justify;">Alex Holden, người s&aacute;ng lập c&ocirc;ng ty t&igrave;nh b&aacute;o mạng Hold Security, cho biết &ocirc;ng đ&atilde; thấy những kẻ lừa đảo hẹn h&ograve; cũng bắt đầu sử dụng ChatGPT để đ&oacute;ng giả thiếu nữ lừa t&igrave;nh.</p>
<p style="text-align: justify;">&ldquo;Ch&uacute;ng đang l&ecirc;n kế hoạch tạo ra chatbot đ&oacute;ng giả phụ nữ để tiến xa hơn trong c&aacute;c cuộc tr&ograve; chuyện với đối tượng mong muốn v&agrave; tự động h&oacute;a chuyện t&aacute;n gẫu&rdquo;, Holden n&oacute;i.</p>
<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            " style="text-align: justify;" align="center">
<div class="z-img-popup">
<div class="z-img-popup-overlay">
<div class="z-img-container">
<div class="z-img-container-inner">
<div class="z-img-sub-inner">
<div class="z-lazyimage-container">
<div class="z-img"><img class="unveil" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://znews-photo.zingcdn.me/w1920/Uploaded/ivpbciv2/2023_01_15/hacker_team.jpg" alt="Sieu AI anh 3" width="700" height="364" /></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<button class="z-close-btn"></button></div>
</div>
</div>
<p style="text-align: justify;">Mặc d&ugrave; c&aacute;c c&ocirc;ng cụ được ChatGPT lập tr&igrave;nh tr&ocirc;ng &ldquo;kh&aacute; cơ bản&rdquo;, nhưng Check Point cho biết vấn đề chỉ c&ograve;n l&agrave; thời gian cho đến khi những hacker t&igrave;m ra c&aacute;ch biến AI th&agrave;nh lợi thế của ch&uacute;ng.</p>
<p style="text-align: justify;">Rik Ferguson, ph&oacute; chủ tịch bảo mật tại c&ocirc;ng ty an ninh mạng Forescout của Mỹ, nhận định ChatGPT chưa đạt đến khả năng m&atilde; h&oacute;a những thứ g&igrave; đ&oacute; phức tạp như c&aacute;c m&atilde; ransomware từng xuất hiện ở c&aacute;c sự cố tấn c&ocirc;ng mạng nghi&ecirc;m trọng trong những năm gần đ&acirc;y. Ti&ecirc;u biểu l&agrave; Conti, m&atilde; độc kh&eacute;t tiếng từng tấn c&ocirc;ng hệ thống y tế quốc gia của Ireland.</p>
<h2 style="text-align: justify;">M&oacute;n qu&agrave; tuyệt vời của những hacker nghiệp dư</h2>
<p style="text-align: justify;">Tuy nhi&ecirc;n, &ocirc;ng Ferguson cho rằng c&ocirc;ng cụ của OpenAI sẽ hạ thấp ti&ecirc;u chuẩn đối với những người mới tham gia v&agrave;o lĩnh vực hack bất hợp ph&aacute;p bằng c&aacute;ch x&acirc;y dựng những phần mềm độc hại cơ bản hơn nhưng hiệu quả vẫn rất cao.</p>
<p style="text-align: justify;">Chuy&ecirc;n gia bảo mật cũng n&ecirc;u l&ecirc;n một lo ngại nữa rằng thay v&igrave; x&acirc;y dựng đoạn m&atilde; để đ&aacute;nh cắp dữ liệu của nạn nh&acirc;n, ChatGPT cũng c&oacute; thể được sử dụng để gi&uacute;p x&acirc;y dựng c&aacute;c trang web v&agrave; chatbot lừa đảo người d&ugrave;ng chia sẻ th&ocirc;ng tin của họ.</p>
<p style="text-align: justify;">"AI c&oacute; thể c&ocirc;ng nghiệp h&oacute;a việc tạo ra v&agrave; c&aacute; nh&acirc;n h&oacute;a c&aacute;c trang web độc hại, c&aacute;c chiến dịch lừa đảo nhắm đến những mục ti&ecirc;u v&agrave; lừa đảo dựa tr&ecirc;n kỹ thuật x&atilde; hội", Ferguson n&oacute;i th&ecirc;m.</p>
<p style="text-align: justify;">Sergey Shykevich, nh&agrave; nghi&ecirc;n cứu t&igrave;nh b&aacute;o về mối đe dọa của Check Point, thừa nhận với&nbsp;<em>Forbes&nbsp;</em>rằng ChatGPT sẽ l&agrave; một &ldquo;c&ocirc;ng cụ tuyệt vời&rdquo; d&agrave;nh cho c&aacute;c hacker người Nga kh&ocirc;ng th&ocirc;ng thạo tiếng Anh để viết những email lừa đảo chuy&ecirc;n nghiệp.</p>
<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            " style="text-align: justify;" align="center">
<div class="z-img-popup">
<div class="z-img-popup-overlay">
<div class="z-img-container">
<div class="z-img-container-inner">
<div class="z-img-sub-inner">
<div class="z-lazyimage-container">
<div class="z-img"><img class="unveil" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://znews-photo.zingcdn.me/w1920/Uploaded/ivpbciv2/2023_01_15/gettyimages_1403222383.jpg" alt="Sieu AI anh 4" width="700" height="528" /></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<button class="z-close-btn"></button></div>
</div>
</div>
<p style="text-align: justify;">Về biện ph&aacute;p ngăn cản việc sử dụng ChatGPT trong giới tội phạm, Shykevich cho biết thật kh&ocirc;ng may l&agrave; ch&uacute;ng phải được thực thi theo quy định.</p>
<p style="text-align: justify;">Shykevich đưa ra quan điểm c&aacute;c c&ocirc;ng ty như OpenAI c&oacute; thể phải bị r&agrave;ng buộc về mặt ph&aacute;p l&yacute; để huấn luyện AI của họ ph&aacute;t hiện những đối tượng lạm dụng n&oacute;.</p>
<p style="text-align: justify;">OpenAI gần đ&acirc;y cũng đ&atilde; triển khai một số biện ph&aacute;p kiểm so&aacute;t, ngăn chặn c&aacute;c y&ecirc;u cầu r&otilde; r&agrave;ng đối với ChatGPT để x&acirc;y dựng phần mềm gi&aacute;n điệp. Mặc d&ugrave; vậy, theo ghi nhận, c&aacute;c ph&oacute;ng vi&ecirc;n v&agrave; hacker vẫn c&oacute; thể dễ d&agrave;ng t&igrave;m ra c&aacute;ch vượt qua c&aacute;c biện ph&aacute;p bảo vệ đ&oacute;.</p>
<p style="text-align: justify;">Cre: Zing</p>
</div>

Mặt tối của siêu AI khi lọt vào tay hacker

Mối lương duyên giữa Apple và Trung Quốc


<p style="text-align: justify;">Th&aacute;ng 11/2022, c&ocirc;ng ty gọi xe Lyft tuy&ecirc;n bố cắt giảm 13% nh&acirc;n vi&ecirc;n, tương đương gần 700 việc l&agrave;m. Nh&acirc;n vi&ecirc;n Kelly Chang (26 tuổi) kh&ocirc;ng khỏi bất ngờ khi biết tin m&igrave;nh l&agrave; một trong số những người bị mất việc trong đợt sa thải n&agrave;y.</p>
<p style="text-align: justify;">Trong khi đ&oacute;, kỹ sư Brian Pulliam (48 tuổi) lại tỏ ra rất b&agrave;ng quan khi nhận th&ocirc;ng b&aacute;o đuổi việc từ s&agrave;n giao dịch tiền số Coinbase. Theo&nbsp;<em>New York Times</em>, phản ứng tr&aacute;i ngược của Kelly Chang v&agrave; Brian Pulliam khi bị sa thải cho thấy sự đối lập giữa người trẻ v&agrave; thế hệ trước trong lĩnh vực c&ocirc;ng nghệ.</p>
<h2 style="text-align: justify;">B&atilde;o sa thải g&otilde; cửa</h2>
<p style="text-align: justify;">Ngay trong th&aacute;ng đầu ti&ecirc;n của năm 2023, h&ocirc;m 18/1, Microsoft mở m&agrave;n l&agrave;n s&oacute;ng sa thải của năm 2023 bằng việc cắt giảm 5% số lượng nh&acirc;n vi&ecirc;n, tương đương 11.000 người. Kh&ocirc;ng l&acirc;u sau đ&oacute;, h&ocirc;m 20/1, c&ocirc;ng ty mẹ Alphabet của Google tiếp tục tuy&ecirc;n bố cắt giảm 12.000 việc l&agrave;m.</p>
<p style="text-align: justify;">Đ&acirc;y l&agrave; 2 c&aacute;i t&ecirc;n mới nhất trong danh s&aacute;ch những g&atilde; khổng lồ c&ocirc;ng nghệ cắt giảm việc l&agrave;m quy m&ocirc; lớn c&ugrave;ng với Meta, Amazon v&agrave; Salesforce.</p>
<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            " style="text-align: justify;" align="center">
<div class="z-img-popup">
<div class="z-img-popup-overlay">
<div class="z-img-container">
<div class="z-img-container-inner">
<div class="z-img-sub-inner">
<div class="z-lazyimage-container">
<div class="z-img"><img class="unveil loaded" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://znews-photo.zingcdn.me/w1920/Uploaded/spluaaa/2023_01_22/7HRXBZKBLVORTBQPL4NGJNR6RA.jpg" alt="Dieu dung bao sa thai anh 2" width="700" height="467" /></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<button class="z-close-btn"></button></div>
</div>
</div>
<p style="text-align: justify;">B&atilde;o sa thải n&agrave;y l&agrave; một trải nghiệm chưa từng c&oacute; đối với thế hệ Y v&agrave; Z (1981-2012) ng&agrave;y nay. Họ bước ch&acirc;n v&agrave;o giới c&ocirc;ng nghệ giữa thời điểm lĩnh vực n&agrave;y ph&aacute;t triển mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Số lượng việc l&agrave;m tăng với tốc độ ch&oacute;ng mặt nhờ doanh số iPhone.</p>
<p style="text-align: justify;">Trong khi đ&oacute;, những người thuộc thế hệ X (1946-1980) lại l&agrave; những người từng trải qua đợt khủng hoảng bong b&oacute;ng dot-com năm 2000, sự kiện từng khiến hơn một triệu người bị mất việc, h&agrave;ng loạt c&ocirc;ng ty ở Thung lũng Silicon ph&aacute; sản chỉ sau một đ&ecirc;m.</p>
<p style="text-align: justify;">&ldquo;Ng&agrave;nh c&ocirc;ng nghệ khi đ&oacute; như tắm trong biển m&aacute;u v&agrave; hậu quả của n&oacute; để lại đến cả nhiều năm sau. Thảm kịch khi đ&oacute; cũng khủng khiếp như hiện tại&rdquo;, kỹ sư phần mềm Jason DeMorrow chia sẻ. Anh cho biết từng bị sa thải 2 lần chỉ trong 1 năm rưỡi v&agrave; thất nghiệp suốt 6 th&aacute;ng li&ecirc;n tiếp.</p>
<p style="text-align: justify;">Theo&nbsp;<em>New York Times</em>, phản ứng kh&aacute;c biệt cho thấy thế hệ m&agrave; mỗi người trưởng th&agrave;nh ảnh hưởng rất lớn đến quan điểm về c&ocirc;ng việc v&agrave; thu nhập của họ. Một nghi&ecirc;n cứu v&agrave;o năm 2011 của nh&agrave; kinh tế học Ulrike Malmendier tại Đại học California v&agrave; Stefan Nagel của Đại học Chicago cho thấy những trải nghiệm thời c&ograve;n trẻ sẽ ảnh hưởng lớn đến quyết định đầu tư t&agrave;i ch&iacute;nh của họ.</p>
<p style="text-align: justify;">Cụ thể, theo nghi&ecirc;n cứu, những người trưởng th&agrave;nh trong giai đoạn thị trường chứng kho&aacute;n lao dốc năm 1970 tỏ ra ngần ngại khi đầu tư v&agrave;o những năm 1980 khi thị trường bắt đầu phục hồi. Tuy nhi&ecirc;n, với thế hệ lớn l&ecirc;n trong thập kỷ 90, xu hướng lại ho&agrave;n to&agrave;n ngược lại.</p>
<p style="text-align: justify;">&ldquo;Khi đ&atilde; trải qua một đợt khủng hoảng, mọi thứ sẽ thay đổi. Họ nhận ra rủi ro sẽ c&oacute; thể xảy ra n&ecirc;n cần phải cẩn trọng hơn&rdquo;, gi&aacute;o sư Nagel chia sẻ.</p>
<p style="text-align: justify;">Với thế hệ X, khủng hoảng bong b&oacute;ng dot-com đ&atilde; xảy ra khi họ chỉ vừa mới chập chững v&agrave;o nghề. Năm 2001-2005, lĩnh vực c&ocirc;ng nghệ đ&atilde; mất hơn 1/4 nh&acirc;n sự, theo thống k&ecirc; của Cục thống k&ecirc; lao động Mỹ. Đợt sa thải n&agrave;y c&ograve;n nghi&ecirc;m trọng hơn suy tho&aacute;i kinh tế thập ni&ecirc;n 1990 với 5% nh&acirc;n sự bị sa thải v&agrave; khủng hoảng to&agrave;n cầu năm 2008 với 6% nh&acirc;n sự bị đuổi việc.</p>
<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            " style="text-align: justify;" align="center">
<div class="z-img-popup">
<div class="z-img-popup-overlay">
<div class="z-img-container">
<div class="z-img-container-inner">
<div class="z-img-sub-inner">
<div class="z-lazyimage-container">
<div class="z-img"><img class="unveil" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://znews-photo.zingcdn.me/w1920/Uploaded/spluaaa/2023_01_22/layoff_cost_cutting_job_loss_thu.jpg" alt="Dieu dung bao sa thai anh 4" width="700" height="525" /></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<button class="z-close-btn"></button></div>
</div>
</div>
<p style="text-align: justify;">Đến năm 2011, lĩnh vực c&ocirc;ng nghệ lại quay lại giai đoạn ph&aacute;t triển thần tốc với sự gia tăng đột biến của c&aacute;c đợt tuyển dụng nh&acirc;n sự. Hơn 100.000 việc l&agrave;m mới được th&ecirc;m v&agrave;o mỗi năm.</p>
<p style="text-align: justify;">Năm 2021, số lượng nh&acirc;n sự đ&atilde; tăng l&ecirc;n gấp đ&ocirc;i so với lượng nh&acirc;n sự bị sa thải từ đợt bong b&oacute;ng dot-com năm 2000. Đa số nh&acirc;n sự mới đều đến từ c&aacute;c c&ocirc;ng ty chuy&ecirc;n về phần mềm, phần cứng, dịch vụ c&ocirc;ng nghệ v&agrave; viễn th&ocirc;ng, bao gồm Apple, Meta, Nvidia v&agrave; Salesforce.</p>
<h2 style="text-align: justify;">Đau khổ khi biết m&igrave;nh l&agrave; một phần trong danh s&aacute;ch bị sa thải</h2>
<p style="text-align: justify;">Song, đ&atilde; tăng trưởng n&agrave;y chỉ k&eacute;o d&agrave;i đến năm 2022, tiếp sau đ&oacute; l&agrave; b&atilde;o sa thải k&eacute;o d&agrave;i. Triển vọng việc l&agrave;m trong ng&agrave;nh c&ocirc;ng nghệ đang ng&agrave;y c&agrave;ng tồi tệ v&agrave; c&aacute;c c&ocirc;ng ty li&ecirc;n tục cắt giảm trước t&igrave;nh h&igrave;nh thị trường kh&oacute; đo&aacute;n chưa từng c&oacute;.</p>
<p style="text-align: justify;">N&oacute;i với&nbsp;<em>New York Times</em>, Pulliam n&oacute;i rằng mất việc ở Coinbase đ&atilde; mở ra cơ hội mới cho &ocirc;ng. Pulliam đ&atilde; d&ugrave;ng to&agrave;n bộ số tiền bồi thường để mở c&ocirc;ng ty ri&ecirc;ng c&oacute; t&ecirc;n Refactor Coaching, chuy&ecirc;n tư vấn việc l&agrave;m cho c&aacute;c kỹ sư c&ocirc;ng nghệ. &ldquo;M&oacute;n tiền như một m&oacute;n qu&agrave;. T&ocirc;i kh&ocirc;ng giữ suy nghĩ suy sụp như mọi người&rdquo;, &ocirc;ng chia sẻ.</p>
<p style="text-align: justify;">Nhưng với những người lần đầu chứng kiến kinh tế lao dốc, đợt sa thải n&agrave;y ch&iacute;nh l&agrave; trải nghiệm chưa từng c&oacute; với họ. Kelly Chang từng kỳ vọng tham gia v&agrave;o lĩnh vực c&ocirc;ng nghệ sẽ gi&uacute;p c&ocirc; tr&aacute;nh khỏi mọi suy tho&aacute;i. V&igrave; vậy, tin bị Lyft đuổi việc ch&iacute;nh l&agrave; một c&uacute; sốc cho c&ocirc; g&aacute;i 26 tuổi.</p>
<p style="text-align: justify;">Chia sẻ với&nbsp;<em>New York Times</em>, Erin Sumner (32 tuổi), nh&acirc;n vi&ecirc;n mảng tuyển dụng tại Meta, cho biết c&ocirc; thường mời gọi c&aacute;c nh&acirc;n vi&ecirc;n mới v&agrave;o l&agrave;m bằng c&aacute;ch khoe khoang về mức vốn h&oacute;a&nbsp;<abbr class="rate-usd">1.000 tỷ USD</abbr>.</p>
<p style="text-align: justify;">C&ocirc; thường thuyết phục họ bằng những điểm mạnh của c&ocirc;ng ty mặc d&ugrave; gi&aacute; cổ phiếu năm 2022 v&agrave; mảng kinh doanh quảng c&aacute;o trọng t&acirc;m đều c&oacute; dấu hiệu thụt l&ugrave;i. Ngay cả khi những tin đồn về đợt sa thải quy m&ocirc; lớn rộ l&ecirc;n hồi đầu năm, c&ocirc; cũng trấn an c&aacute;c đồng nghiệp rằng họ vẫn an to&agrave;n v&agrave; c&ocirc;ng ty c&ograve;n đến&nbsp;<abbr class="rate-usd">40 tỷ USD</abbr>&nbsp;dự trữ.</p>
<p style="text-align: justify;">Nhưng đến th&aacute;ng 11/2022, trớ tr&ecirc;u thay, Sumner lại l&agrave; một trong số 11.000 nh&acirc;n sự Meta bị sa thải.</p>
<p style="text-align: justify;">&ldquo;T&ocirc;i đ&atilde; rất đau khổ&rdquo;, Sumner n&oacute;i. Sau đ&oacute;, c&ocirc; g&aacute;i 32 tuổi đ&atilde; t&igrave;m việc mới tại start-up DeleteMe nhưng vẫn kh&ocirc;ng khỏi r&ugrave;ng m&igrave;nh mỗi khi nghe đến tin tức sa thải h&agrave;ng loạt. &ldquo;T&ocirc;i sợ mọi thứ chỉ ng&agrave;y c&agrave;ng tệ hơn. Chẳng c&oacute; g&igrave; l&agrave; đảm bảo bởi ngay cả c&ocirc;ng ty an to&agrave;n nhất thế giới cũng sa thải t&ocirc;i&rdquo;, Sumner chia sẻ.</p>
<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            " style="text-align: justify;" align="center">
<div class="z-img-popup">
<div class="z-img-popup-overlay">
<div class="z-img-container">
<div class="z-img-container-inner">
<div class="z-img-sub-inner">
<div class="z-lazyimage-container">
<div class="z-img"><img class="unveil" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://znews-photo.zingcdn.me/w1920/Uploaded/spluaaa/2023_01_22/im_560744.jpg" alt="Dieu dung bao sa thai anh 5" width="700" height="525" /></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<button class="z-close-btn"></button></div>
</div>
</div>
<p style="text-align: justify;">T&igrave;nh trạng suy tho&aacute;i n&agrave;y cũng g&otilde; cửa đến mảng dịch vụ b&aacute;n phần mềm. Cổ phiếu của Salesforce đ&atilde; mất gần 50% gi&aacute; trị v&agrave;o năm 2022 do tốc độ tăng trưởng giảm s&uacute;t. C&ocirc;ng ty c&ocirc;ng nghệ đ&atilde; thu h&uacute;t kh&ocirc;ng &iacute;t sự ch&uacute; &yacute; trong thời kỳ gi&atilde;n c&aacute;ch đại dịch Covid-19 khi chi&nbsp;<abbr class="rate-usd">28 tỷ USD</abbr>&nbsp;để mua lại Slack. Nhưng chỉ 2 năm sau, con số 80.000 nh&acirc;n vi&ecirc;n giờ chỉ c&ograve;n 49.000 người.</p>
<p style="text-align: justify;">Trong một cuộc họp v&agrave;o tuần trước về quyết định sa thải 10% nh&acirc;n sự, CEO Marc Benioff n&oacute;i rằng &ocirc;ng rất cảm th&ocirc;ng với những nh&acirc;n vi&ecirc;n bị mất việc. &ldquo;Đ&acirc;y l&agrave; thời điểm kh&oacute; khăn của c&ocirc;ng ty. Mọi mất m&aacute;t đều sẽ dẫn đến một mất m&aacute;t kh&aacute;c&rdquo;, &ocirc;ng n&oacute;i.</p>
<p style="text-align: justify;">Theo&nbsp;<em>New York Times</em>, Austin Bedford (41 tuổi) biết tin m&igrave;nh bị Salesforce sa thải khi cố kh&ocirc;ng thể đăng nhập v&agrave;o m&aacute;y t&iacute;nh v&agrave; Slack c&ocirc;ng ty. &Ocirc;ng đ&atilde; l&agrave;m việc tại đ&acirc;y từ năm 2021 với mong muốn l&agrave;m việc cho một c&ocirc;ng ty tiếng tăm. V&igrave; thế, Bedford kh&ocirc;ng ngờ m&igrave;nh lại mất việc sớm như vậy.</p>
<p style="text-align: justify;">Nhưng &ocirc;ng xem lần đuổi việc n&agrave;y l&agrave; &ldquo;c&aacute;i may trong c&aacute;i rủi&rdquo; v&agrave; khẳng định sẽ c&acirc;n nhắc hơn khi chọn lựa c&ocirc;ng việc tiếp theo. &ldquo;T&ocirc;i rất b&agrave;ng ho&agrave;ng nhưng chắc chắn vẫn c&ograve;n điều may mắn đang chờ m&igrave;nh. Điều t&ocirc;i cần l&agrave;m chỉ l&agrave; tin tưởng v&agrave;o n&oacute;&rdquo;, Bedford chia sẻ.</p>
<p style="text-align: justify;">Cre: Zing</p>

Nhân sự công nghệ điêu đứng vì làn sóng sa thải

<p style="text-align: justify;">Ng&agrave;y c&agrave;ng c&oacute; nhiều trang web v&agrave; ứng dụng y&ecirc;u cầu một th&ocirc;ng tin cơ bản m&agrave; nhiều người d&ugrave;ng sẵn s&agrave;ng cung cấp kh&ocirc;ng do dự, địa chỉ email. C&oacute; vẻ v&ocirc; hại, nhưng thực tế, khi tiết lộ email, người d&ugrave;ng mạng đang chia sẻ nhiều th&ocirc;ng tin c&aacute; nh&acirc;n về hoạt động trực tuyến.</p>
<p style="text-align: justify;">Đối với c&aacute;c nh&agrave; quảng c&aacute;o, trang web v&agrave; nh&agrave; sản xuất ứng dụng, địa chỉ email tiết lộ những trang web m&agrave; người d&ugrave;ng thường xuy&ecirc;n sử dụng, từ đ&oacute; họ c&oacute; thể ph&acirc;n phối c&aacute;c quảng c&aacute;o c&oacute; li&ecirc;n quan nhất.</p>
<h2 style="text-align: justify;">C&ocirc;ng cụ nhắm mục ti&ecirc;u quảng c&aacute;o</h2>
<p style="text-align: justify;">Trong nhiều thập kỷ, ng&agrave;nh quảng c&aacute;o kỹ thuật số đ&atilde; dựa v&agrave;o cookie, phần mềm theo d&otilde;i được c&agrave;i đặt b&ecirc;n trong c&aacute;c trang web v&agrave; ứng dụng để theo d&otilde;i c&aacute;c hoạt động của người d&ugrave;ng, từ đ&oacute; ph&acirc;n phối quảng c&aacute;o c&aacute; nh&acirc;n h&oacute;a. Nhưng hệ thống n&agrave;y đang dần bị "lật tẩy".</p>
<p style="text-align: justify;">Apple ph&aacute;t h&agrave;nh một t&iacute;nh năng phần mềm v&agrave;o năm 2021 cho ph&eacute;p người d&ugrave;ng iPhone chặn c&aacute;c ứng dụng theo d&otilde;i họ. V&agrave; Google sẽ ngăn c&aacute;c trang web sử dụng cookie trong tr&igrave;nh duyệt Chrome v&agrave;o năm 2024.</p>
<p style="text-align: justify;">V&agrave; email l&agrave; c&ocirc;ng cụ thay thế. Địa chỉ email c&oacute; thể tiết lộ trường học, c&aacute;c thiết bị m&agrave; chủ sở hữu sử dụng, thậm ch&iacute; cả giới t&iacute;nh v&agrave; d&acirc;n tộc.</p>
<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            " style="text-align: justify;" align="center">
<div class="z-img-popup">
<div class="z-img-popup-overlay">
<div class="z-img-container">
<div class="z-img-container-inner">
<div class="z-img-sub-inner">
<div class="z-lazyimage-container">
<div class="z-img"><img class="unveil" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://znews-photo.zingcdn.me/w1920/Uploaded/sfrsm/2023_01_26/20220819_nid_bone.jpg" alt="email anh 1" width="700" height="438" /></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<button class="z-close-btn"></button></div>
</div>
</div>
<p style="text-align: justify;">&ldquo;Từ địa chỉ email, ch&uacute;ng t&ocirc;i c&oacute; thể t&igrave;m ra dữ liệu m&agrave; người d&ugrave;ng thậm ch&iacute; kh&ocirc;ng nhận ra rằng m&igrave;nh đ&atilde; cung cấp cho một thương hiệu", Michael Priem, Gi&aacute;m đốc điều h&agrave;nh Modern Impact, một c&ocirc;ng ty quảng c&aacute;o ở Minneapolis, cho biết.</p>
<p style="text-align: justify;">Email thay thế cookie v&agrave; c&aacute;c t&iacute;nh năng theo d&otilde;i "ẩn m&igrave;nh" th&ocirc;ng qua c&ocirc;ng nghệ c&oacute; t&ecirc;n Unified ID 2.0 hoặc UID 2.0, được ph&aacute;t triển bởi Trade Desk, một c&ocirc;ng ty c&ocirc;ng nghệ quảng c&aacute;o ở Ventura, California.</p>
<p style="text-align: justify;">Giả sử một người đang mua sắm tr&ecirc;n trang web gi&agrave;y thể thao c&oacute; t&iacute;ch hợp UID 2.0. Một cửa sổ sẽ bật l&ecirc;n v&agrave; y&ecirc;u cầu chia sẻ địa chỉ email để quảng c&aacute;o c&oacute; li&ecirc;n quan, đổi lại người d&ugrave;ng c&oacute; thể sẽ được nhận một m&atilde; khuyến m&atilde;i nhất định. Nếu họ tu&acirc;n thủ, UID 2.0 sẽ biến email th&agrave;nh một m&atilde; th&ocirc;ng b&aacute;o bao gồm một chuỗi c&aacute;c chữ số v&agrave; k&yacute; tự.</p>
<p style="text-align: justify;">M&atilde; th&ocirc;ng b&aacute;o n&agrave;y sẽ "gắn liền" với địa chỉ email, cho đến khi người d&ugrave;ng tiếp tục sử dụng email để đăng nhập v&agrave;o một trang web kh&aacute;c, hay một ứng dụng tr&ecirc;n TV hoặc điện thoại cũng t&iacute;ch hợp UID 2.0.</p>
<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            " style="text-align: justify;" align="center">
<div class="z-img-popup">
<div class="z-img-popup-overlay">
<div class="z-img-container">
<div class="z-img-container-inner">
<div class="z-img-sub-inner">
<div class="z-lazyimage-container">
<div class="z-img"><img class="unveil" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://znews-photo.zingcdn.me/w1920/Uploaded/sfrsm/2023_01_26/20220817_on_china_research_lab_algae_2.jpg" alt="email anh 2" width="700" height="394" /></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<button class="z-close-btn"></button></div>
</div>
</div>
<p style="text-align: justify;">Nhờ m&atilde; th&ocirc;ng b&aacute;o, nh&agrave; quảng c&aacute;o biết rằng c&aacute;c t&agrave;i khoản tr&ecirc;n một loạt c&aacute;c trang web v&agrave; ứng dụng thuộc c&aacute;c nền tảng kh&aacute;c nhau c&ugrave;ng thuộc về một người d&ugrave;ng. Cuối c&ugrave;ng, trang web gi&agrave;y thể thao c&oacute; thể gửi quảng c&aacute;o gi&agrave;y đến TV v&agrave; điện thoại của người d&ugrave;ng.</p>
<p style="text-align: justify;">Nếu bạn đang thắc mắc tại sao m&igrave;nh vẫn tiếp tục thấy c&aacute;c quảng c&aacute;o c&aacute; nh&acirc;n h&oacute;a theo s&aacute;t mọi hoạt động duyệt web, cho d&ugrave; sử dụng tr&igrave;nh duyệt hay điện thoại với c&aacute;c c&ocirc;ng cụ bảo mật chống theo d&otilde;i kỹ thuật số, th&igrave; rất c&oacute; thể nguy&ecirc;n nh&acirc;n l&agrave; địa chỉ email.</p>
<h2 style="text-align: justify;">L&agrave;m g&igrave; để tr&aacute;nh bị theo d&otilde;i qua email?</h2>
<p style="text-align: justify;">C&oacute; một v&agrave;i c&aacute;ch để tr&aacute;nh bị c&aacute;c c&ocirc;ng ty quảng c&aacute;o nhắm mục ti&ecirc;u th&ocirc;ng qua địa chỉ email.</p>
<p style="text-align: justify;">Đầu ti&ecirc;n, người d&ugrave;ng c&oacute; thể sử dụng một loạt c&aacute;c địa chỉ email kh&aacute;c nhau. Mỗi khi một trang web hoặc ứng dụng y&ecirc;u cầu email của bạn, h&atilde;y tạo một địa chỉ d&agrave;nh ri&ecirc;ng để đăng nhập trang web hoặc ứng dụng đ&oacute;, chẳng hạn như tuananhnetflix@gmail.com cho c&aacute;c ứng dụng v&agrave; trang li&ecirc;n quan đến phim.</p>
<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            " style="text-align: justify;" align="center">
<div class="z-img-popup">
<div class="z-img-popup-overlay">
<div class="z-img-container">
<div class="z-img-container-inner">
<div class="z-img-sub-inner">
<div class="z-lazyimage-container">
<div class="z-img"><img class="unveil" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://znews-photo.zingcdn.me/w1920/Uploaded/sfrsm/2023_01_26/20220819_on_longcovid.jpg" alt="email anh 3" width="700" height="394" /></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<button class="z-close-btn"></button></div>
</div>
</div>
<p style="text-align: justify;">C&aacute;ch n&agrave;y khiến c&aacute;c c&ocirc;ng ty c&ocirc;ng nghệ quảng c&aacute;o kh&oacute; x&acirc;y dựng hồ sơ xuy&ecirc;n suốt c&aacute;c trang v&agrave; ứng dụng dựa tr&ecirc;n manh mối l&agrave; địa chỉ email của bạn. Đồng thời, khi một trong c&aacute;c email nhận được thư r&aacute;c, người d&ugrave;ng sẽ biết trang web hoặc ứng dụng tương ứng n&agrave;o đang chia sẻ dữ liệu của m&igrave;nh với b&ecirc;n thứ ba.</p>
<p style="text-align: justify;">Tuy nhi&ecirc;n đ&acirc;y l&agrave; một c&aacute;ch tiếp cận cực đoan v&igrave; sẽ tốn thời gian để quản l&yacute; qu&aacute; nhiều địa chỉ email v&agrave; mật khẩu.</p>
<p style="text-align: justify;">Một c&aacute;ch kh&aacute;c l&agrave; sử dụng c&aacute;c c&ocirc;ng cụ che giấu email. Apple v&agrave; Mozilla cung cấp c&aacute;c c&ocirc;ng cụ tự động tạo b&iacute; danh email để đăng nhập v&agrave;o ứng dụng hoặc trang web. Thư điện tử gửi đến địa chỉ b&iacute; danh sẽ được chuyển tiếp đến địa chỉ email thực của người d&ugrave;ng.</p>
<p style="text-align: justify;">Tuy nhi&ecirc;n, c&ocirc;ng cụ n&agrave;y của Apple đi k&egrave;m dịch vụ iCloud+ v&agrave; c&oacute; gi&aacute; khoảng&nbsp;<abbr class="rate-usd">1 USD</abbr>&nbsp;mỗi th&aacute;ng. C&ocirc;ng cụ Firefox Relay của Mozilla sẽ tạo 5 b&iacute; danh email miễn ph&iacute;, nhưng sẽ t&iacute;nh ph&iacute; khoảng USD mỗi th&aacute;ng cho mỗi b&iacute; danh tiếp theo.</p>
<p style="text-align: justify;">C&aacute;ch đơn giản nhất, nhưng kh&ocirc;ng phải mọi trang web đều c&oacute; lựa chọn n&agrave;y, l&agrave; kh&ocirc;ng cung cấp email. Mặt kh&aacute;c, nếu th&iacute;ch nhận quảng c&aacute;o c&aacute; nh&acirc;n h&oacute;a v&agrave; kh&ocirc;ng lo ngại về lọt lộ hoạt động trực tuyến, người d&ugrave;ng c&oacute; thể chấp nhận chia sẻ th&ocirc;ng tin về bản th&acirc;n.</p>
<p style="text-align: justify;">Cre: Zing</p>

Đừng chia sẻ địa chỉ Email

<p class="the-article-summary" style="text-align: justify;">Việc sử dụng kh&oacute;a vật l&yacute; đem lại mức độ an to&agrave;n cao hơn nhiều so với c&aacute;c giải ph&aacute;p phần mềm. Tuy nhi&ecirc;n, người d&ugrave;ng cần cẩn trọng để tr&aacute;nh đ&aacute;nh mất kh&oacute;a.</p>
<div class="the-article-body">
<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            z-thumbnail" style="text-align: justify;" align="center">
<div class="z-img-popup">
<div class="z-img-popup-overlay">
<div class="z-img-container">
<div class="z-img-container-inner">
<div class="z-img-sub-inner">
<div class="z-lazyimage-container">
<div class="z-img"><img class="unveil" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://znews-photo.zingcdn.me/w1920/Uploaded/zugttw/2023_01_26/Yubikey_iPhone_Yubico.jpg" alt="" width="700" /></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<button class="z-close-btn"></button></div>
</div>
</div>
<p style="text-align: justify;">Apple vừa đưa ra t&iacute;nh năng cho ph&eacute;p người d&ugrave;ng bảo vệ ID Apple v&agrave; t&agrave;i khoản iCloud của m&igrave;nh bằng c&aacute;c kh&oacute;a bảo mật phần cứng, t&iacute;nh năng rất hấp dẫn cho những ai muốn được bảo vệ tối đa khỏi tin tặc, kẻ trộm danh t&iacute;nh.</p>
<p style="text-align: justify;">Kh&oacute;a bảo mật phần cứng l&agrave; c&aacute;c thiết bị vật l&yacute; d&ugrave;ng cổng USB, Lightning hoặc kết nối kh&ocirc;ng d&acirc;y NFC khi bạn đăng nhập v&agrave;o thiết bị hoặc v&agrave;o t&agrave;i khoản. Bởi v&igrave; bạn phải cầm ch&igrave;a kh&oacute;a trong tay khi đăng nhập, thiết bị n&agrave;y gi&uacute;p ngăn chặn tin tặc cố gắng truy cập t&agrave;i khoản của bạn từ xa.</p>
<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            " style="text-align: justify;" align="center">
<div class="z-img-popup">
<div class="z-img-popup-overlay">
<div class="z-img-container">
<div class="z-img-container-inner">
<div class="z-img-sub-inner">
<div class="z-lazyimage-container">
<div class="z-img"><img id="exifviewer-img-3" class="unveil" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://znews-photo.zingcdn.me/w1920/Uploaded/zugttw/2023_01_26/macos_physical_key_cnet.jpg" alt="nang cap ios 16.3 anh 1" width="700" height="503" /></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<button class="z-close-btn"></button></div>
</div>
</div>
<p style="text-align: justify;">Ch&uacute;ng cũng kh&ocirc;ng hoạt động tr&ecirc;n c&aacute;c trang web đăng nhập giả mạo, v&igrave; vậy ch&uacute;ng c&oacute; thể ngăn chặn c&aacute;c cuộc tấn c&ocirc;ng lừa đảo cố gắng đ&aacute;nh lừa bạn nhập mật khẩu của m&igrave;nh v&agrave;o một trang web giả mạo.</p>
<p style="text-align: justify;">Sau khi t&iacute;ch hợp t&iacute;nh năng tr&ecirc;n iOS 16.3 v&agrave; macOS 13.2, Apple đ&atilde; đăng tải t&agrave;i liệu chi tiết c&aacute;ch hoạt động của t&iacute;nh năng n&agrave;y tr&ecirc;n website của h&atilde;ng. Một lưu &yacute; quan trọng, theo&nbsp;<em>Cnet</em>, l&agrave; với kh&oacute;a phần cứng, ch&iacute;nh T&aacute;o khuyết cũng kh&ocirc;ng c&oacute; cơ chế n&agrave;o để gi&uacute;p người d&ugrave;ng kh&ocirc;i phục quyền truy cập nếu họ đ&aacute;nh mất thiết bị.</p>
<p style="text-align: justify;">Apple đ&atilde; c&oacute; nhiều nỗ lực để thắt chặt bảo mật trong thời gian qua, sau khi phần mềm gi&aacute;n điệp Pegasus của NSO li&ecirc;n tục vượt qua r&agrave;o chắn tr&ecirc;n iPhone v&agrave;o năm 2021. T&ugrave;y chọn Bảo vệ dữ liệu n&acirc;ng cao của Apple, ra mắt v&agrave;o th&aacute;ng 12, cung cấp t&ugrave;y chọn m&atilde; h&oacute;a mạnh hơn cho dữ liệu được lưu trữ v&agrave; đồng bộ h&oacute;a với iCloud. Trước đ&oacute;, khi giới thiệu iOS 16, h&atilde;ng th&ecirc;m Chế độ kh&oacute;a iPhone để bảo vệ chặt chẽ hơn m&aacute;y khỏi c&aacute;c cuộc tấn c&ocirc;ng từ b&ecirc;n ngo&agrave;i.</p>
<p style="text-align: justify;">"T&iacute;nh năng n&agrave;y được thiết kế cho những người d&ugrave;ng, thường l&agrave; do hồ sơ c&ocirc;ng khai của họ, phải đối mặt với c&aacute;c mối đe dọa đối với t&agrave;i khoản mạng, chẳng hạn như người nổi tiếng, nh&agrave; b&aacute;o v&agrave; th&agrave;nh vi&ecirc;n ch&iacute;nh phủ", Apple cho biết. H&atilde;ng tự tin t&iacute;nh năng n&agrave;y gi&uacute;p bảo mật tốt hơn đối với c&aacute;c vụ tấn c&ocirc;ng t&iacute;nh năng x&aacute;c thực 2 yếu tố (2FA).</p>
<p style="text-align: justify;">Kh&oacute;a bảo mật phần cứng l&agrave; c&ocirc;ng nghệ đ&atilde; c&oacute; nhiều năm nay. Nh&oacute;m Fast Identity Online, hay FIDO, đ&atilde; gi&uacute;p ti&ecirc;u chuẩn h&oacute;a c&ocirc;ng nghệ v&agrave; t&iacute;ch hợp việc sử dụng n&oacute; với c&aacute;c trang web v&agrave; ứng dụng. Một lợi thế lớn tr&ecirc;n web l&agrave; ch&uacute;ng được li&ecirc;n kết với c&aacute;c trang web cụ thể, chẳng hạn như Facebook hoặc Twitter, v&igrave; vậy ch&uacute;ng ngăn chặn c&aacute;c cuộc tấn c&ocirc;ng lừa đảo cố gắng khiến bạn đăng nhập v&agrave;o c&aacute;c trang web giả mạo. Ch&uacute;ng cũng l&agrave; nền tảng cho Chương tr&igrave;nh Bảo vệ n&acirc;ng cao của Google d&agrave;nh cho những ai muốn bảo mật tối đa.</p>
<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            " style="text-align: justify;" align="center">
<div class="z-img-popup">
<div class="z-img-popup-overlay">
<div class="z-img-container">
<div class="z-img-container-inner">
<div class="z-img-sub-inner">
<div class="z-lazyimage-container">
<div class="z-img"><img id="exifviewer-img-4" class="unveil" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://znews-photo.zingcdn.me/w1920/Uploaded/zugttw/2023_01_26/Yubikey_Apple_Yubico.jpg" alt="nang cap ios 16.3 anh 2" width="700" height="350" /></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<button class="z-close-btn"></button></div>
</div>
</div>
<p style="text-align: justify;">Theo&nbsp;<em>Cnet</em>, để tương th&iacute;ch tốt với c&aacute;c mẫu Mac v&agrave; iPhone, người d&ugrave;ng n&ecirc;n chọn loại kh&oacute;a phần cứng hỗ trợ cổng USB-C hoặc NFC. Apple cũng y&ecirc;u cầu người d&ugrave;ng thiết lập &iacute;t nhất l&agrave; 2 kh&oacute;a, nhưng nếu c&oacute; thể bạn n&ecirc;n trang bị sẵn nhiều kh&oacute;a hơn.</p>
<p style="text-align: justify;">C&aacute;c thiết bị kh&oacute;a phần cứng hiện hỗ trợ nhiều dịch vụ, bao gồm Apple, Google v&agrave; Microsoft. Yubico h&ocirc;m 24/1 cũng c&ocirc;ng bố 2 mẫu YubiKey tương th&iacute;ch FIDO mới, sử dụng cổng USB-A (gi&aacute;&nbsp;<abbr class="rate-usd">25 USD</abbr>) hoặc USB-C (<abbr class="rate-usd">29 USD</abbr>).</p>
<p style="text-align: justify;">Đ&acirc;y chưa phải điểm dừng của c&aacute;c g&atilde; khổng lồ c&ocirc;ng nghệ. Google, Microsoft v&agrave; Apple c&ugrave;ng nhiều c&ocirc;ng ty kh&aacute;c đang phối hợp với FIDO để ph&aacute;t triển c&ocirc;ng nghệ m&atilde; kh&oacute;a (passkey). Passkey sử dụng ch&iacute;nh thiết bị của người d&ugrave;ng để thay thế cho mật khẩu, kh&ocirc;ng cần th&ecirc;m một thiết bị như kh&oacute;a vật l&yacute;. T&iacute;nh năng n&agrave;y cũng được t&iacute;ch hợp tr&ecirc;n iOS 16.</p>
<p style="text-align: justify;">Cre: Zing</p>
</div>

Apple sắp thay đổi cách bảo mật trên điện thoại


<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            z-thumbnail" align="center">&nbsp;</div>
<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            z-thumbnail" align="center">
<p class="the-article-summary" style="text-align: justify;">Nhiều người đặt bộ ph&aacute;t s&oacute;ng ở chỗ thuận tiện nhất cho đường điện m&agrave; kh&ocirc;ng t&iacute;nh đến c&aacute;c yếu tố kh&aacute;c. Vị tr&iacute; đặt kh&ocirc;ng ph&ugrave; hợp c&oacute; thể ảnh hưởng lớn đến t&iacute;n hiệu v&agrave; tốc độ mạng.</p>
<div class="the-article-body">
<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            z-thumbnail" align="center">
<div class="z-img-popup">
<div class="z-img-popup-overlay">
<div class="z-img-container">
<div class="z-img-container-inner">
<div class="z-img-sub-inner">
<div class="z-lazyimage-container">
<div class="z-img"><img class="unveil" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://znews-photo.zingcdn.me/w1920/Uploaded/yqdlcqrwq/2023_01_26/20327012023.jpg" alt="" width="700" /></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<button class="z-close-btn"></button></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<p style="text-align: justify;">Internet ổn định l&agrave; yếu tố quan trọng khi l&agrave;m việc, giải tr&iacute; tại nh&agrave;. Ngo&agrave;i tốc độ đường truyền, c&aacute;ch lựa chọn vị tr&iacute; đặt router hoặc bộ ph&aacute;t s&oacute;ng Wi-Fi cũng ảnh hưởng đến t&iacute;n hiệu truy cập mạng.</p>
<p style="text-align: justify;">Kh&ocirc;ng phải l&uacute;c n&agrave;o vị tr&iacute; kỹ thuật vi&ecirc;n lắp router cũng tốt nhất. T&ugrave;y kh&ocirc;ng gian trong nh&agrave; m&agrave; người d&ugrave;ng cần chọn nơi đặt hợp l&yacute;. Dưới đ&acirc;y l&agrave; c&aacute;ch lựa chọn, vị tr&iacute; đặt router để đảm bảo t&iacute;n hiệu v&agrave; tốc độ Wi-Fi lu&ocirc;n ổn định.</p>
<h2 style="text-align: justify;">Chọn loại router ph&ugrave; hợp</h2>
<p style="text-align: justify;">Trước ti&ecirc;n, người d&ugrave;ng cần chọn bộ ph&aacute;t s&oacute;ng ph&ugrave; hợp bởi kh&ocirc;ng phải thiết bị n&agrave;o cũng giống nhau. Theo&nbsp;<em>CNET</em>, diện t&iacute;ch v&agrave; c&aacute;ch bố tr&iacute; trong nh&agrave; l&agrave; những yếu tố n&ecirc;n c&acirc;n nhắc khi chọn thiết bị n&agrave;y.</p>
<p style="text-align: justify;">Đa số người d&ugrave;ng hiện nay sử dụng bộ định tuyến (router) c&oacute; chức năng ph&aacute;t s&oacute;ng Wi-Fi để tiết kiệm kh&ocirc;ng gian, giảm thiểu số lượng thiết bị trong nh&agrave;. Tuy nhi&ecirc;n, nếu c&oacute; thể th&igrave; việc sử dụng c&aacute;c bộ ph&aacute;t s&oacute;ng rời, theo mạng lưới (mesh) sẽ l&agrave;m tăng khả năng phủ s&oacute;ng trong nh&agrave;.</p>
<p style="text-align: justify;">Một router l&agrave; đủ với hầu hết nh&agrave; c&oacute; diện t&iacute;ch 150 m2 trở xuống. Tuy nhi&ecirc;n nếu router đang sử dụng đ&atilde; qu&aacute; cũ, người d&ugrave;ng n&ecirc;n c&acirc;n nhắc n&acirc;ng cấp l&ecirc;n c&aacute;c model mới hơn, hỗ trợ chuẩn Wi-Fi 5 (802.11ac) hoặc Wi-Fi 6 (802.11ax). Trong đ&oacute;, Wi-Fi 6 l&agrave; c&ocirc;ng nghệ mới nhất, mang đến tốc độ cao v&agrave; v&ugrave;ng phủ s&oacute;ng rộng.</p>
<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            " style="text-align: justify;" align="center">
<div class="z-img-popup">
<div class="z-img-popup-overlay">
<div class="z-img-container">
<div class="z-img-container-inner">
<div class="z-img-sub-inner">
<div class="z-lazyimage-container">
<div class="z-img"><img class="unveil" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://znews-photo.zingcdn.me/w1920/Uploaded/yqdlcqrwq/2023_01_26/routers_types_cnet.jpg" alt="Vi tri dat router Wi-Fi anh 1" width="700" height="394" /></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<button class="z-close-btn"></button></div>
</div>
</div>
<p style="text-align: justify;">Với những ng&ocirc;i nh&agrave; c&oacute; nhiều tầng v&agrave; diện t&iacute;ch lớn, người d&ugrave;ng c&oacute; thể n&acirc;ng cấp l&ecirc;n Wi-Fi lưới (Wi-Fi mesh). Đ&acirc;y l&agrave; hệ thống với 2 hay nhiều thiết bị, gồm router ch&iacute;nh v&agrave; một, 2 hay nhiều thiết bị phụ đặt tại c&aacute;c vị tr&iacute; c&oacute; s&oacute;ng Wi-Fi yếu. Nhờ đ&oacute;, t&iacute;n hiệu Wi-Fi lu&ocirc;n được đảm bảo tại bất cứ vị tr&iacute; trong nh&agrave;.</p>
<h2 style="text-align: justify;">Những sai lầm khi đặt router Wi-Fi</h2>
<p style="text-align: justify;">Khi x&acirc;y nh&agrave;, router Wi-Fi thường được gắn tr&ecirc;n tường, tại c&aacute;c nơi xa trung t&acirc;m. Những vị tr&iacute; tr&ecirc;n chứa đường d&acirc;y điện v&agrave; Internet, gi&uacute;p kỹ thuật vi&ecirc;n dễ lắp đặt. Đ&oacute; kh&ocirc;ng phải c&aacute;ch bố tr&iacute; tốt nhất, v&agrave; người d&ugrave;ng cần thay đổi để tối ưu kết nối.</p>
<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            " style="text-align: justify;" align="center">
<div class="z-img-popup">
<div class="z-img-popup-overlay">
<div class="z-img-container">
<div class="z-img-container-inner">
<div class="z-img-sub-inner">
<div class="z-lazyimage-container">
<div class="z-img"><img class="unveil" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://znews-photo.zingcdn.me/w1920/Uploaded/yqdlcqrwq/2023_01_26/20427012023.jpg" alt="Vi tri dat router Wi-Fi anh 2" width="700" height="482" /></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<button class="z-close-btn"></button></div>
</div>
</div>
<p style="text-align: justify;">Router Wi-Fi c&oacute; thể ph&aacute;t t&iacute;n hiệu theo mọi hướng. Nếu đặt thiết bị ở g&oacute;c ph&ograve;ng, phần lớn t&iacute;n hiệu sẽ truyền ra ngo&agrave;i nh&agrave;. Do đ&oacute;, người d&ugrave;ng n&ecirc;n di chuyển router đến nơi tho&aacute;ng, c&agrave;ng gần trung t&acirc;m nh&agrave; c&agrave;ng tốt.</p>
<p style="text-align: justify;">Việc kết nối modem Internet với router Wi-Fi c&oacute; thể g&acirc;y rắc rối, đặc biệt l&agrave; c&ocirc;ng đoạn đi d&acirc;y. T&ugrave;y c&aacute;ch bố tr&iacute; trong nh&agrave;, người d&ugrave;ng cần giấu d&acirc;y dưới s&agrave;n, m&oacute;c tr&ecirc;n tường hoặc d&ugrave;ng thiết bị mở rộng qua d&acirc;y điện.</p>
<p style="text-align: justify;">Ngo&agrave;i ra, router Wi-Fi c&oacute; xu hướng ph&aacute;t t&iacute;n hiệu xuống dưới. Do đ&oacute;, n&ecirc;n gắn thiết bị c&agrave;ng cao c&agrave;ng tốt để tối ưu v&ugrave;ng phủ s&oacute;ng v&agrave; tiết kiệm kh&ocirc;ng gian. Người d&ugrave;ng c&oacute; thể mua kệ treo router để việc lắp đặt dễ d&agrave;ng hơn.</p>
<p style="text-align: justify;">Tiếp theo, h&atilde;y đặt thiết bị xa thiết bị điện tử v&agrave; vật kim loại k&iacute;ch thước lớn. T&iacute;n hiệu ph&aacute;t từ router l&agrave; s&oacute;ng điện từ, việc đặt thiết bị gần vật kim loại c&oacute; t&iacute;nh dẫn điện (lon nước, ch&ugrave;m ch&igrave;a kh&oacute;a...) sẽ cản trở t&iacute;n hiệu.</p>
<p style="text-align: justify;">Một thiết bị cần tr&aacute;nh xa router l&agrave; l&ograve; vi s&oacute;ng, bởi ch&uacute;ng cũng hoạt động ở băng tần 2,4 GHz. Ngo&agrave;i ra, kh&ocirc;ng n&ecirc;n đặt thiết bị ph&iacute;a sau TV hoặc m&agrave;n h&igrave;nh m&aacute;y t&iacute;nh bởi từ trường sẽ ảnh hưởng đến t&iacute;n hiệu Wi-Fi.</p>
<p style="text-align: justify;">Người d&ugrave;ng cũng cần ch&uacute; &yacute; những m&oacute;n nội thất cồng kềnh, c&oacute; thể hạn chế v&ugrave;ng phủ s&oacute;ng. V&iacute; dụ, khả năng truyền qua nước của Wi-Fi rất k&eacute;m, kh&ocirc;ng n&ecirc;n đặt bể c&aacute; chắn giữa router với thiết bị cần kết nối.</p>
<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            " style="text-align: justify;" align="center">
<div class="z-img-popup">
<div class="z-img-popup-overlay">
<div class="z-img-container">
<div class="z-img-container-inner">
<div class="z-img-sub-inner">
<div class="z-lazyimage-container">
<div class="z-img"><img class="unveil" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://znews-photo.zingcdn.me/w1920/Uploaded/yqdlcqrwq/2023_01_26/20527012023.jpg" alt="Vi tri dat router Wi-Fi anh 3" width="700" height="518" /></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<button class="z-close-btn"></button></div>
</div>
</div>
<p style="text-align: justify;">Một số router sử dụng ăng-ten ẩn, c&aacute;c loại kh&aacute;c c&oacute; ăng-ten b&ecirc;n ngo&agrave;i để người d&ugrave;ng chủ động định hướng t&iacute;n hiệu.</p>
<p style="text-align: justify;">Nếu một router trang bị 2 hay nhiều ăng-ten, h&atilde;y đặt ch&uacute;ng vu&ocirc;ng g&oacute;c với nhau (một đứng thẳng v&agrave; một nằm ngang), hoặc tản ra nhiều g&oacute;c để t&iacute;n hiệu Wi-Fi được phủ rộng nhất.</p>
<p style="text-align: justify;">T&iacute;n hiệu từ mỗi ăng-ten sẽ truyền như s&oacute;ng theo mọi hướng v&agrave; vu&ocirc;ng g&oacute;c với ch&iacute;nh ăng-ten. Do đ&oacute;, việc chỉnh ăng-ten thẳng đứng sẽ ph&ugrave; hợp cho nh&agrave; một tầng, c&ograve;n ăng-ten nằm ngang hoặc nghi&ecirc;ng sẽ ph&aacute;t t&iacute;n hiệu l&ecirc;n tr&ecirc;n, ph&ugrave; hợp cho những ng&ocirc;i nh&agrave; nhiều tầng.</p>
<p style="text-align: justify;">Nếu kh&ocirc;ng r&otilde; vị tr&iacute; n&agrave;o c&oacute; t&iacute;n hiệu Wi-Fi yếu, người d&ugrave;ng n&ecirc;n c&agrave;i c&aacute;c phần mềm như NetSpot để lập bản đồ t&iacute;n hiệu. Tuy nhi&ecirc;n, qu&aacute; tr&igrave;nh n&agrave;y tốn nhiều thời gian nhập th&ocirc;ng số, y&ecirc;u cầu đặt m&aacute;y t&iacute;nh tại từng vị tr&iacute; trong nh&agrave; để đo t&iacute;n hiệu mạng.</p>
<p style="text-align: justify;">Cre: Zing</p>

Sai lầm khiến Internet ở nhà chậm, chập chờn

<p class="the-article-summary" style="text-align: justify;">Apple đang đẩy mạnh ph&aacute;t triển c&aacute;c t&iacute;nh năng dịch vụ chỉ đường, t&igrave;m kiếm v&agrave; quảng c&aacute;o tr&ecirc;n iPhone để loại bỏ ho&agrave;n to&agrave;n ứng dụng của Google ra khỏi hệ điều h&agrave;nh iOS.</p>
<div class="the-article-body">
<p style="text-align: justify;">Theo&nbsp;<em>Financial Times</em>, Apple đang th&uacute;c đẩy ph&aacute;t triển c&aacute;c ứng dụng chỉ đường, t&igrave;m kiếm v&agrave; quảng c&aacute;o cho ri&ecirc;ng iOS nhằm t&aacute;ch biệt với những ứng dụng từ Android vốn đ&atilde; tạo ra xung đột giữa c&aacute;c c&ocirc;ng ty Big Tech.</p>
<p style="text-align: justify;">V&agrave;o những năm 2000, Google quyết định mua lại v&agrave; biến hệ điều h&agrave;nh Android trở n&ecirc;n phổ biến như hiện nay. Kể từ đ&oacute;, thị trường smartphone l&agrave; cuộc chơi của hai &ocirc;ng lớn c&ocirc;ng nghệ ở Thung lũng Silicon l&agrave; Apple v&agrave; Google.</p>
<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            " style="text-align: justify;" align="center">
<div class="z-img-popup">
<div class="z-img-popup-overlay">
<div class="z-img-container">
<div class="z-img-container-inner">
<div class="z-img-sub-inner">
<div class="z-lazyimage-container">
<div class="z-img"><img class="unveil" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://znews-photo.zingcdn.me/w1920/Uploaded/ivpbciv2/2023_01_27/android_vs_ios_1.jpg" alt="Apple loai Google anh 1" width="700" height="394" /></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<button class="z-close-btn"></button></div>
</div>
</div>
<p style="text-align: justify;">T&aacute;o khuyết l&agrave; những người khơi m&agrave;o cuộc chiến với đồng s&aacute;ng lập Steve Jobs gọi Android l&agrave; &ldquo;sản phẩm ăn cắp&rdquo;, ngụ &yacute; hệ điều h&agrave;nh n&agrave;y bắt chước iOS của Apple. Đến năm 2009, CEO Eric Schmidt của g&atilde; khổng lồ t&igrave;m kiếm cũng bị loại khỏi Hội đồng quản trị Apple.</p>
<h2 style="text-align: justify;">Ứng dụng bản đồ của Apple</h2>
<p style="text-align: justify;">Cuộc cạnh tranh giữa cả hai đ&atilde; bớt ồn &agrave;o hơn sau đ&oacute;. Tuy nhi&ecirc;n, theo hai cựu kỹ sư của Apple cho biết, kể từ sau những ph&aacute;t ng&ocirc;n đ&oacute; của Steve Jobs, nh&agrave; sản xuất iPhone đ&atilde; c&oacute; "&aacute;c cảm" với Google.</p>
<p style="text-align: justify;">Tiết lộ với&nbsp;<em>Financial Times</em>, một trong hai người n&agrave;y cho biết T&aacute;o khuyết vẫn đang tham gia v&agrave;o một cuộc&ldquo; chiến tranh thầm lặng&rdquo; chống lại đối thủ kh&ocirc;ng đội trời chung của m&igrave;nh. Cụ thể, nh&agrave; sản xuất iPhone kh&ocirc;ng giấu tham vọng t&aacute;ch biệt hơn nữa c&aacute;c sản phẩm của m&igrave;nh khỏi dịch vụ do Google cung cấp.</p>
<p style="text-align: justify;">Mặt trận đầu ti&ecirc;n của cuộc chiến n&agrave;y l&agrave; ứng dụng chỉ đường. Mọi chuyện bắt đầu v&agrave;o năm 2012, khi Apple ph&aacute;t h&agrave;nh ứng dụng Maps dưới dạng phần mềm c&agrave;i sẵn tr&ecirc;n iOS nhằm thay thế đối thủ Google Maps.</p>
<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            " style="text-align: justify;" align="center">
<div class="z-img-popup">
<div class="z-img-popup-overlay">
<div class="z-img-container">
<div class="z-img-container-inner">
<div class="z-img-sub-inner">
<div class="z-lazyimage-container">
<div class="z-img"><img class="unveil" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://znews-photo.zingcdn.me/w1920/Uploaded/ivpbciv2/2023_01_27/google_apple.jpg" alt="Apple loai Google anh 2" width="700" /></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<button class="z-close-btn"></button></div>
</div>
</div>
<p style="text-align: justify;">Động th&aacute;i n&agrave;y ban đầu được cho l&agrave; một khoảnh khắc tỏa s&aacute;ng đối với năng lực phần mềm của Apple. Tuy nhi&ecirc;n, Apple Maps nhanh ch&oacute;ng trở th&agrave;nh "cơn &aacute;c mộng" sau khi ra mắt với qu&aacute; nhiều lỗi như như một số c&acirc;y cầu bị biến dạng v&agrave; ch&igrave;m xuống đại dương.</p>
<p style="text-align: justify;">Ngo&agrave;i ra, Apple Maps cũng kh&ocirc;ng được người d&ugrave;ng Việt Nam ưa chuộng bằng Google Maps bởi dữ liệu cập nhật chậm, chỉ đường kh&ocirc;ng ch&iacute;nh x&aacute;c. Đ&iacute;ch th&acirc;n CEO Tim Cook sau đ&oacute; phải l&ecirc;n tiếng xin lỗi v&igrave; trải nghiệm tệ hại của người d&ugrave;ng với ứng dụng bản đồ n&agrave;y.</p>
<p style="text-align: justify;">Tuy nhi&ecirc;n, trong gần một thập kỷ qua, T&aacute;o khuyết kh&ocirc;ng bỏ cuộc v&agrave; từng bước khắc phục lỗi tr&ecirc;n Apple Maps với những cải thiện đ&aacute;ng kể.</p>
<p style="text-align: justify;">Đầu năm 2023, h&atilde;ng c&ocirc;ng bố Apple Business Connect, một t&iacute;nh năng cho ph&eacute;p doanh nghiệp tự định vị tr&ecirc;n bản đồ nhằm tương t&aacute;c với người d&ugrave;ng, hiển thị ảnh v&agrave; cung cấp c&aacute;c chương tr&igrave;nh khuyến m&atilde;i.</p>
<p style="text-align: justify;">Đ&acirc;y c&oacute; thể xem như một lời th&aacute;ch thức trực tiếp của Apple đối với Google. Trước đ&oacute;, ứng dụng Google Maps đ&atilde; hợp t&aacute;c với nền tảng đề xuất Yelp để cung cấp những th&ocirc;ng tin tương tự v&agrave; thu lợi từ quảng c&aacute;o v&agrave; ph&iacute; giới thiệu.</p>
<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            " style="text-align: justify;" align="center">
<div class="z-img-popup">
<div class="z-img-popup-overlay">
<div class="z-img-container">
<div class="z-img-container-inner">
<div class="z-img-sub-inner">
<div class="z-lazyimage-container">
<div class="z-img"><img class="unveil" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://znews-photo.zingcdn.me/w1920/Uploaded/ivpbciv2/2023_01_27/5U9ZFuym2QfdU2qVNg9Wm8_1200_80.jpg" alt="Apple loai Google anh 3" width="700" height="524" /></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<button class="z-close-btn"></button></div>
</div>
</div>
<p style="text-align: justify;">So với Google Maps, Apple Business Connect c&oacute; lợi thế hơn nhờ tận dụng hệ điều h&agrave;nh iOS để mang đến cho người d&ugrave;ng những t&iacute;nh năng độc đ&aacute;o như t&iacute;ch hợp với Apple Pay hoặc Business Chat, một c&ocirc;ng cụ hội thoại dựa tr&ecirc;n văn bản d&agrave;nh cho thương mại.</p>
<p style="text-align: justify;">"Apple đang ở vị tr&iacute; rất tốt để t&aacute;ch khỏi Google, dưới chi&ecirc;u b&agrave;i bảo vệ quyền ri&ecirc;ng tư của người ti&ecirc;u d&ugrave;ng", Cory Munchbach, CEO của BlueConic, một nền tảng dữ liệu kh&aacute;ch h&agrave;ng cho biết.</p>
<h2 style="text-align: justify;">C&ocirc;ng cụ t&igrave;m kiếm</h2>
<p style="text-align: justify;">Apple hiếm khi c&ocirc;ng khai về c&aacute;c sản phẩm trong qu&aacute; tr&igrave;nh ph&aacute;t triển. Tuy nhi&ecirc;n, T&aacute;o khuyết từ l&acirc;u đ&atilde; nghi&ecirc;n cứu một t&iacute;nh năng được biết đến trong nội bộ với c&aacute;i t&ecirc;n Apple Search. Theo tiết lộ từ c&aacute;c nh&acirc;n vi&ecirc;n trong dự &aacute;n n&agrave;y, c&ocirc;ng cụ t&igrave;m kiếm của Apple c&oacute; thể phục vụ &ldquo;h&agrave;ng tỷ lượt t&igrave;m kiếm&rdquo; mỗi ng&agrave;y.</p>
<p style="text-align: justify;"><em>Financial Times</em>&nbsp;cho rằng nh&oacute;m t&igrave;m kiếm của Apple đ&atilde; được khởi động từ năm 2013 khi c&ocirc;ng ty bỏ ra&nbsp;<abbr class="rate-usd">200 triệu USD</abbr>&nbsp;để mua lại Topsy Labs - một c&ocirc;ng ty ph&acirc;n t&iacute;ch sản phẩm kh&aacute;c nhau được thực hiện để t&igrave;m kiếm v&agrave; lấy dữ liệu từ c&aacute;c cuộc tr&ograve; chuyện xảy ra tr&ecirc;n c&aacute;c phương tiện truyền th&ocirc;ng x&atilde; hội như Twitter hay Google+.</p>
<p style="text-align: justify;">Được biết Apple Search sẽ trả kết quả mỗi khi người d&ugrave;ng iPhone hỏi trợ l&yacute; ảo Siri để truy vấn th&ocirc;ng tin, nhập truy vấn từ m&agrave;n h&igrave;nh ch&iacute;nh hoặc sử dụng t&iacute;nh năng t&igrave;m kiếm &ldquo;Spotlight&rdquo; của Mac.</p>
<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            " style="text-align: justify;" align="center">
<div class="z-img-popup">
<div class="z-img-popup-overlay">
<div class="z-img-container">
<div class="z-img-container-inner">
<div class="z-img-sub-inner">
<div class="z-lazyimage-container">
<div class="z-img"><img class="unveil" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://znews-photo.zingcdn.me/w1920/Uploaded/ivpbciv2/2023_01_27/3f85260a_791f_4d30_bc75_0ef93f02810f.jpg" alt="Apple loai Google anh 4" width="700" height="394" /></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<button class="z-close-btn"></button></div>
</div>
</div>
<p style="text-align: justify;">Ngo&agrave;i Apple Search, thực tế Apple cũng đ&atilde; c&oacute; th&ecirc;m kế hoạch thay thế Google v&agrave;o năm 2018 bằng việc mua lại startup c&oacute; t&ecirc;n Laserlike. Đ&acirc;y l&agrave; c&ocirc;ng ty được th&agrave;nh lập bởi 3 cựu nh&acirc;n vi&ecirc;n của Google, với &yacute; tưởng sử dụng AI để t&igrave;m kiếm website cho người d&ugrave;ng dựa tr&ecirc;n sở th&iacute;ch cũng như lịch sử duyệt web.</p>
<p style="text-align: justify;">Josh Koenig, Gi&aacute;m đốc chiến lược của Pantheon, cho biết Apple c&oacute; thể nhanh ch&oacute;ng lấy đi 92% thị phần của Google ở mảng t&igrave;m kiếm chỉ bằng việc đơn giản l&agrave; kh&ocirc;ng để Google Search l&agrave;m ứng dụng mặc định cho 1,2 tỷ người d&ugrave;ng iPhone.</p>
<p style="text-align: justify;">"Nếu Apple c&oacute; thể x&acirc;y dựng thứ g&igrave; đ&oacute; về cơ bản tốt Google v&agrave;o khoảng năm 2010 - một c&ocirc;ng cụ t&igrave;m kiếm đơn giản &iacute;t được tối ưu h&oacute;a cho doanh thu quảng c&aacute;o, mọi người c&oacute; thể sẽ th&iacute;ch th&uacute; với điều đ&oacute;", Koenig nhận định.</p>
<p style="text-align: justify;">Tuy nhi&ecirc;n, điều đ&oacute; cũng đồng nghĩa Apple sẽ mất đi một nguồn doanh thu lớn từ đối thủ. Hiện Google phải trả cho Apple từ 18 đến&nbsp;<abbr class="rate-usd">20 tỷ USD</abbr>&nbsp;mỗi năm để trở th&agrave;nh t&ugrave;y chọn t&igrave;m kiếm mặc định tr&ecirc;n c&aacute;c thiết bị của T&aacute;o khuyết.</p>
<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            " style="text-align: justify;" align="center">
<div class="z-img-popup">
<div class="z-img-popup-overlay">
<div class="z-img-container">
<div class="z-img-container-inner">
<div class="z-img-sub-inner">
<div class="z-lazyimage-container">
<div class="z-img"><img class="unveil" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://znews-photo.zingcdn.me/w1920/Uploaded/ivpbciv2/2023_01_27/gi8K55sVsbmEaDeEXm5vCk.jpg" alt="Apple loai Google anh 5" width="700" height="525" /></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<button class="z-close-btn"></button></div>
</div>
</div>
<p style="text-align: justify;">Mặc d&ugrave; vậy, việc thay thế ứng dụng của Google tr&ecirc;n iPhone sẽ đảm bảo với người d&ugrave;ng rằng lịch sử truy cập của họ sẽ kh&ocirc;ng bị r&ograve; rỉ cho c&aacute;c nh&agrave; m&ocirc;i giới dữ liệu của b&ecirc;n thứ ba.</p>
<p style="text-align: justify;">Điều n&agrave;y ph&ugrave; hợp với chiến dịch tiếp thị v&agrave; thay đổi phần mềm tập trung v&agrave;o quyền ri&ecirc;ng tư của Apple trong thời gian gần đ&acirc;y. Đồng thời, đ&acirc;y cũng c&oacute; thể l&agrave; đ&ograve;n gi&aacute;ng mạnh v&agrave;o hoạt động kinh doanh của Google.</p>
<h2 style="text-align: justify;">Quảng c&aacute;o trực tuyến</h2>
<p style="text-align: justify;">Apple vẫn lu&ocirc;n được biết đến như một c&ocirc;ng ty c&ocirc;ng nghệ chuy&ecirc;n phần cứng. Tuy nhi&ecirc;n, mảng kinh doanh quảng c&aacute;o của T&aacute;o Khuyết đang ng&agrave;y c&agrave;ng ph&aacute;t triển.</p>
<p style="text-align: justify;">Apple đ&atilde; b&aacute;n quảng c&aacute;o b&ecirc;n trong Apple News v&agrave; App Store từ năm 2016. Song phải đến năm 2022, nh&agrave; sản xuất iPhone mới cho thấy sự quyết t&acirc;m "th&acirc;m nhập" mảng quảng c&aacute;o &ndash; miếng b&aacute;nh b&eacute;o bở từ l&acirc;u đ&atilde; bị độc chiếm bởi Google, Meta v&agrave; Amazon.</p>
<p style="text-align: justify;">Bước đi n&agrave;y của T&aacute;o khuyết được&nbsp;<em>Financial Times</em>&nbsp;c&oacute; thể mang đến sức t&agrave;n ph&aacute; lớn nhất bởi Alphabet - c&ocirc;ng ty mẹ của Google đ&atilde; kiếm được hơn 80% doanh thu từ mảng quảng c&aacute;o trực tuyến.</p>
<p style="text-align: justify;">Mảng quảng c&aacute;o online đ&atilde; nằm trong tầm ngắm mở rộng kinh doanh của Apple kể từ sau khi h&atilde;ng thực hiện thay đổi về quyền ri&ecirc;ng tư hồi năm ngo&aacute;i khiến cả to&agrave;n bộ &ocirc;ng lớn trong ng&agrave;nh sụt giảm doanh thu nghi&ecirc;m trọng.</p>
<p style="text-align: justify;">Cụ thể, t&iacute;nh năng &ldquo;minh bạch theo d&otilde;i ứng dụng&rdquo; (ATT) của Apple, được giới thiệu v&agrave;o năm ngo&aacute;i tr&ecirc;n iOS 14.5 y&ecirc;u cầu sự đồng &yacute; từ người d&ugrave;ng iPhone để ứng dụng c&oacute; thể gi&aacute;m s&aacute;t hoạt động nhằm đưa ra quảng c&aacute;o ph&ugrave; hợp.</p>
<p style="text-align: justify;">Ch&iacute;nh s&aacute;ch mạnh mẽ n&agrave;y đ&atilde; khiến Facebook mất&nbsp;<abbr class="rate-usd">10 tỷ USD</abbr>&nbsp;doanh thu quảng c&aacute;o, tương đương với 8,5% doanh thu năm 2021 của c&ocirc;ng ty. Snap v&agrave; Twitter cũng rơi v&agrave;o t&igrave;nh trạng tương tự.</p>
<div class="z-photoviewer-wrapper 
             
            z-has-caption 
            " style="text-align: justify;" align="center">
<div class="z-photo-backdrop"><img class="unveil" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" title="Apple loại Google ảnh 6" src="https://znews-photo.zingcdn.me/w1200/Uploaded/ivpbciv2/2023_01_27/43239_83991_app_tracking_transparency_1_xl.jpg" alt="Apple loai Google anh 6" width="600" height="335" data-title="Apple loại Google ảnh 6" /></div>
</div>
<p style="text-align: justify;">Trong khi đ&oacute;, theo một nguồn tin trong ng&agrave;nh, mảng kinh doanh quảng c&aacute;o của Apple đang ph&aacute;t triển rất nhanh ch&oacute;ng. Theo nh&oacute;m nghi&ecirc;n cứu Evercore ISI, c&ocirc;ng ty n&agrave;y đ&atilde; tăng từ doanh thu v&agrave;i trăm triệu USD v&agrave;o cuối thập ni&ecirc;n 2010, l&ecirc;n khoảng&nbsp;<abbr class="rate-usd">5 tỷ USD</abbr>&nbsp;trong năm nay. B&aacute;o c&aacute;o cũng dự đo&aacute;n ​​Apple sẽ sở hữu mảng quảng c&aacute;o trị gi&aacute;&nbsp;<abbr class="rate-usd">30 tỷ USD</abbr>&nbsp;chỉ trong v&ograve;ng 4 năm tới.</p>
<p style="text-align: justify;">Tr&ecirc;n LinkedIn, nh&agrave; sản xuất iPhone hiện c&oacute; khoảng 250 nh&acirc;n sự ở mảng quảng c&aacute;o của m&igrave;nh. Hồi th&aacute;ng 9/2022,&nbsp;<em>Financial Times</em>&nbsp;ghi nhận tr&ecirc;n trang chủ của T&aacute;o khuyết đăng tin tuyển dụng th&ecirc;m khoảng 216 nh&acirc;n sự ở vai tr&ograve; tương tự. Con số n&agrave;y tăng gần gấp 4 lần so với 56 người m&agrave; Apple tuyển dụng v&agrave;o cuối năm 2020.</p>
<p style="text-align: justify;">Việc tăng cường nh&acirc;n sự l&agrave; một dấu hiệu cho thấy Apple muốn x&acirc;y dựng một mạng quảng c&aacute;o mới nhằm định h&igrave;nh lại c&aacute;ch ph&acirc;n phối tới người d&ugrave;ng iPhone, đồng thời ngăn chặn c&aacute;c nh&agrave; m&ocirc;i giới dữ liệu b&ecirc;n thứ ba lọt v&agrave;o hệ sinh th&aacute;i kh&eacute;p k&iacute;n của iOS.</p>
<p style="text-align: justify;">Andrew Lipsman, nh&agrave; ph&acirc;n t&iacute;ch của Insider Intelligence, cho biết động th&aacute;i của Apple tr&ecirc;n 3 mặt trận l&agrave; ứng dụng chỉ đường, t&igrave;m kiếm v&agrave; quảng c&aacute;o đ&atilde; khiến vị tr&iacute; của c&aacute;c ứng dụng Android tr&ecirc;n iOS &ldquo;dễ bị tổn thương hơn bao giờ hết&rdquo;.</p>
<p style="text-align: justify;">&ldquo;Apple ng&agrave;y c&agrave;ng thể hiện tham vọng tham gia v&agrave;o lĩnh vực kinh doanh t&igrave;m kiếm khi x&acirc;y dựng nh&aacute;nh quảng c&aacute;o cho ri&ecirc;ng m&igrave;nh. T&igrave;m kiếm l&agrave; ch&igrave;a kh&oacute;a đến với kho dữ liệu khổng lồ v&agrave; cũng l&agrave; chiến trường mới cho tương lai của quảng c&aacute;o số&rdquo;, Lipsman ph&acirc;n t&iacute;ch.</p>
<p style="text-align: justify;">Cre: Zing</p>
</div>

Apple và tham vọng loại Google khỏi hệ sinh thái iOS

Blackwind Software

Tin tức.